Ο Πρόεδρος τόνισε ότι «οι της περιοχής καλώς γνωρίζουν, τα πρώτα – πρώτα μου χρόνια, βήματα ήταν ακριβώς στο μεταλλείο του Αμιάντου που τα βάδισα και συνολικά τα πρώτα μου γράμματα στην περιοχή, συνολικά έζησα κατά την παιδική μου ηλικία 6,5 ολόκληρα χρόνια, έζησα και βίωσα και τις φάλιες και τις μίνιες και τα μεγάφωνα και τους μεταλλωρύχους και τους εργάτες του μόχθου. Αργότερα στην πολιτική μου διαδρομή είχα την τιμή να είναι ίσως εξ εκείνων των κοινοτήτων της περιοχής που μου έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης είτε ως βουλευτού είτε ως Προέδρου της Δημοκρατίας. Σας ευχαριστώ για την τιμή να είμαι σήμερα εδώ για να αποκαλύψω ένα μνημείο που θα κοσμεί τη συνυφασμένη με κόπο και μόχθο των μεταλλωρύχων γη του Αμιάντου, και αποτελεί τον ελάχιστο φόρο τιμής και αναγνώρισης της καταλυτικής σημασίας των εργασιακών τους αγώνων».
Στην ομιλία του ο Πρόεδρος ανέφερε ότι:
«Oι Μεταλλωρύχοι ως ένα από τα πρώτα συγκροτημένα εργασιακά κινήματα αποτέλεσαν σημαντικό σταθμό για τα κοινωνικοοικονομικά δρώμενα του τόπου και τις μετέπειτα εξελίξεις για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων.
Κατεύθυνση προς την οποία συνέβαλε τα μέγιστα, μαζί με τις υπόλοιπες των συνδικαλιστικών οργανώσεων, και η ΣΕΚ, διαδραματίζοντας στη μακρόχρονη πορεία της καθοριστικό ρόλο ως πρωταγωνιστής του συνδικαλιστικού κινήματος, αφήνοντας ανεξίτηλη τη σφραγίδα της σε όλες τις μεγάλες κοινωνικές και οικονομικές κατακτήσεις του λαού μας, αλλά και σε όλους τους εθνικούς αγώνες της πατρίδας μας.
Ενδεικτικά και μόνο αναφέρω τη συνδρομή της στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ, τη συμβολή της στα εργασιακά και συνδικαλιστικά δρώμενα της νεοσύστατης Κυπριακής Δημοκρατίας, τη συνεισφορά της στην κοινωνικοοικονομική ανασυγκρότηση της χώρας μετά την Τουρκική Εισβολή του 1974, αλλά και στην ενταξιακή και μετενταξιακή πορεία της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αναλόγως υπεύθυνη και συνετή ήταν η στάση της Συνομοσπονδίας Εργαζομένων Κύπρου στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης του 2013 και των άλλων μεγάλων προκλήσεων που κλήθηκε να αντιμετωπίσει η πατρίδα μας τα τελευταία χρόνια.
Κρίσεις, για τις οποίες απαιτήθηκαν τολμηρές πολιτικές αποφάσεις και οι οποίες μοιραία βεβαίως επέφεραν θυσίες από το σύνολο του λαού και πρώτιστα των εργαζομένων.
Η προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων υπήρξε προτεραιότητα από την αρχή της ανάληψης της διακυβέρνησης του τόπου.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ταυτόχρονα με την προτεραιότητα που δόθηκε για τη διασφάλιση της υγείας και της ζωής του συνόλου των πολιτών, δώσαμε ιδιαίτερη έμφαση στη διαφύλαξη των θέσεων εργασίας υλοποιώντας μια σειρά μέτρων ύψους πέραν των 3,2 δισεκατομμυρίων ευρώ, προκειμένου να στηρίξουμε 210.000 μισθωτούς και αυτοτελώς εργαζόμενους, 35.000 εργοδότες και επιχειρήσεις, καθώς και σειρά χιλιάδων ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.
Η στήριξη αυτή, σε συνδυασμό με τις Κυβερνητικές πολιτικές που εφαρμόσαμε επέτρεψε να συνεχισθεί απρόσκοπτα η 5ετής θετική πορεία προόδου στον τομέα της απασχόλησης που παρατηρείτο προ της πανδημίας.
Αρκεί να αναφέρω πως μεταξύ των ετών 2015 και 2019 είχαν δημιουργηθεί 72.118 νέες θέσεις εργασίας, μια καθαρή αύξηση της απασχόλησης της τάξης του 21%, ενώ στο τέλος του 2021 η ανεργία βρισκόταν στο χαμηλότερο σημείο που έχει βρεθεί από το 2008, με ποσοστό 5,2% τον Δεκέμβριο του 2021.
Προς την ίδια κατεύθυνση, σε αγαστή συνεργασία με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και τους κοινωνικούς εταίρους, επικεντρώσαμε την προσοχή μας στην υλοποίηση μιας συνεκτικής πολιτικής, η οποία εδράστηκε στην εφαρμογή μιας σειράς αποτελεσματικών μέτρων, εξειδικευμένων Σχεδίων και νομοθετικών πρωτοβουλιών.
Στο πλαίσιο αυτό, ενδεικτικά και μόνο σημειώνω:
- Την εισαγωγή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, με δικαιούχους και τους χαμηλά αμειβόμενους. Ήταν η πρώτη φορά που στα πλαίσια μιας πολιτικής καθιέρωσης του κοινωνικού κράτους υιοθετείτο ένα ανάλογο μέτρο.
- Την ανανέωση συλλογικών συμβάσεων με σταδιακή επαναφορά των δικαιωμάτων των εργαζομένων και την κατοχύρωση νέων ωφελημάτων που είχαν καταργηθεί το 2012.
- Την επαναφορά του θεσμού της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής, μέσα από συμφωνία με τους κοινωνικούς εταίρους, θεσμός που προστατεύει τους εργαζόμενους από τις ξαφνικές διακυμάνσεις του πληθωρισμού.
- Τη μεταρρύθμιση του Συστήματος Κοινωνικής Πρόνοιας.
- Τη δημιουργία του Ενιαίου Μητρώου Κοινωνικών Παροχών. Οι διάσπαρτες Υπηρεσίες του κράτους σε διάφορα Υπουργεία έχουν συγκεντρωθεί και αποτελούν πλέον ενιαία μονάδα παροχής των ωφελημάτων το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
- Την εφαρμογή προγραμμάτων επιδότησης και σχεδίων κατάρτισης και ενίσχυσης της απασχόλησης. Προς τούτο αναφέρω ότι από το 2014 μέχρι το 2021 εντάχθηκαν σε εργασία ή έτυχαν κατάρτισης για απόκτηση εργασιακής πείρας πέραν των 457 χιλιάδων ανέργων, λαμβάνοντας υπόψη τα έτη που ανέφερα, με ποσό δαπάνης ύψους 207 εκατομμυρίων ευρώ. Στην παρούσα φάση έχουν προκηρυχθεί και υλοποιούνται σειρά Σχεδίων για την στήριξη της απασχόλησης μέσω επιδοτούμενων προσλήψεων και επιδότησης της κατάρτισης για εργαζόμενους και άνεργους, με συνολικό προϋπολογισμό ύψους 56 εκατομμυρίων ευρώ, ο οποίος πρόσφατα αυξήθηκε κατά 31 εκατομμύρια, αφού εξαντλήθηκαν τα κονδύλια που έχω αναφέρει λόγω αυξημένης αξιοποίησης.
- Την εφαρμογή Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας Αναζήτησης Εργασίας που διευκολύνει και απλοποιεί τη διαδικασία επιλογής και πρόσληψης προσωπικού.
- Την ουσιαστική Αντιμετώπιση Αδήλωτης Εργασίας και μείωσή της από 27% το 2009 σε κάτω του 10% το 2021, με την ίδρυση της Ενιαίας Υπηρεσίας Επιθεωρήσεων καθώς και με νομοθετικές και τεχνολογικές καινοτομίες που εφαρμόσαμε.
- Την εφαρμογή νομοσχεδίων για διασφάλιση, για πρώτη φορά, ιδιαίτερα σημαντικών διεκδικήσεων των εργαζομένων στην οικοδομική και ξενοδοχειακή βιομηχανία, καθώς και στο λιανικό εμπόριο.
Υψίστης σημασίας για την προσπάθεια μας να δώσουμε ώθηση στην αναπτυξιακή δυναμική της πατρίδας μας και να ολοκληρώσουμε τον πλήρη εκσυγχρονισμό των δομών του Κράτους, είναι η υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου «Κύπρος – το Αύριο».
Είναι ένα σχέδιο το οποίο, σε συνεργασία με τις πολιτικές δυνάμεις, έχει υιοθετηθεί και αποτελεί από το 2023 μέχρι το 2027 τον σημαντικότερο πυλώνα, το σημαντικότερο κληροδότημα πραγματικά για να εκσυγχρονίσουμε το κράτος.
Αναφερόμενος συγκεκριμένα στον τομέα που σας αφορά, τους εργαζόμενους, επισημαίνεται ότι μέσα από τον Στρατηγικό Σχεδιασμό που έχει αρχίσει ήδη να υλοποιείται, έχουν τεθεί σε προτεραιότητα πολύ σημαντικές πολιτικές προς όφελος των εργαζομένων.
Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται:
● Η εφαρμογή του Εθνικού Κατώτατου Μισθού, με στόχο την επίτευξη ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης για όλους τους εργαζόμενους, καθώς και τη βελτίωση της προστασίας τους από αδικαιολόγητα χαμηλούς μισθούς.
Αξίζει να αναφέρω πως στα ίδια πλαίσια εντάσσεται όχι μόνο η επέκταση της άδειας μητρότητας, αλλά και της υιοθέτησης της άδειας πατρότητας.
● Η αναθεώρηση του Συστήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων και της σχετικής Νομοθεσίας σε συνεργασία με το Διεθνές Γραφείο Εργασίας, με σκοπό, μεταξύ άλλων, την απλοποίηση της Νομοθεσίας προς όφελος των πολιτών και την ενίσχυση της κάλυψης για όλους τους εργαζόμενους.
● Η συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση για δίκαιες συντάξεις για το σύνολο του πληθυσμού. Η Κυβέρνηση βρίσκεται σε ένα διαρκή διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους και ιδιαίτερα με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, τις οποίες ευχαριστώ και για τη θετική συμβολή στην όλη συζήτηση του θέματος.
● Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων και διασύνδεσή τους με άλλα πληροφοριακά συστήματα, προκειμένου να συντμηθεί ο χρόνος εξέτασης των αιτήσεων για παροχές.
Παράλληλα, και πάντοτε βάση των αποτελεσμάτων των μελετών όσον αφορά την καθιέρωση του Ελάχιστου Εθνικού Μισθού, επιτυγχάνονται και άλλοι σημαντικοί στόχοι όπως:
Η μείωση της μισθολογικής και εισοδηματικής ανισότητας και του επιπέδου φτώχειας για τους εργαζόμενους. Η προστασία ομάδων εργαζομένων με μικρή διαπραγματευτική δύναμη. Η μείωση του χάσματος στις αμοιβές μεταξύ των δύο φύλων. Η παροχή κινήτρου στους εργαζόμενους για αύξηση της παραγωγικότητας. Η συνεισφορά στη διόρθωση υφιστάμενων στρεβλώσεων στην αγορά εργασίας, όπως, για παράδειγμα, η υποδήλωση μισθών. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκταμίευση πόρων προς υλοποίηση των εθνικών στόχων που έχουμε θέσει στο Σχέδιο «Η Κύπρος-Το Αύριο», προαπαιτεί σειρά μεταρρυθμίσεων και νομοθετικών πράξεων, ο διάλογος και η συνεργασία όλων των θεσμών της χώρας, προεξαρχούσης της Κυβέρνησης, των πολιτικών κομμάτων, της Δημόσιας Υπηρεσίας, αλλά και, πιο σημαντικά, των κοινωνικών εταίρων, με πάντοτε πρωταγωνιστικό ρόλο των συνδικαλιστικών οργανώσεων των εργαζομένων και δεν έχω αμφιβολία ότι προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμενοι θα πετύχουμε διότι είναι ένα κληροδότημα που αφήνουμε για τις μέλλουσες γενιές.
Ευρισκόμενος σήμερα στον Αμίαντο για τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου του Μεταλλωρύχου, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η περιοχή του Μεταλλείου Αμιάντου, η οποία αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας της Κύπρου και ένα μοναδικό μνημείο της βιομηχανικής αρχαιολογικής κληρονομιάς του τόπου, σχεδιάζεται να αξιοποιηθεί πλήρως, στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων.
Στο παρόν στάδιο βρίσκεται σε εξέλιξη η μελέτη για τη δημιουργία του Πάρκου δραστηριοτήτων και αναψυχής: Οικομουσείο «Δασόεσσα», το οποίο αποτελεί μια καινοτόμο και ολιστική παρέμβαση, με απώτερο στόχο την επανάχρηση του χώρου, την αξιοποίηση του πλούσιου οικοδομικού αποθέματος που διαθέτει και την ανάδειξή του σε πολιτιστικό και ψυχαγωγικό κέντρο των ορεινών κοινοτήτων Τροόδους.
Επιπρόσθετα, μια από τις βασικές κατευθύνσεις της Εθνικής Στρατηγικής Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, και προς τούτο οφείλω να συγχαρώ και θερμά να ευχαριστήσω τον Επίτροπο Ορεινών Κοινοτήτων κ. Κώστα Χαμπιαούρη που με τις παρεμβάσεις του βοηθά ώστε να γίνουν ακόμα πιο κατανοητές οι ανάγκες των ορεινών κοινοτήτων, ένα εκ των σημαντικών στοιχείων που είναι σε υλοποίηση είναι το Ίδρυμα Πολιτισμού Τροόδους που θα στεγάζεται στον Αμίαντο, με κύριο στόχο την ανάδειξη της ιστορίας της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του Τρόοδους.
Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθώ στην οικιστική πολιτική που ακολουθούμε, μια σημαντική παράμετρος ώστε να συγκρατηθεί ο πληθυσμός πέραν ενός υψόμετρου, στους χώρους από όπου κατάγεται, να δώσουμε αναζωογόνηση στην ύπαιθρο, υλοποιώντας την ίδια ώρα μεγάλα οδικά έργα είτε από Λεμεσό προς Τροόδος είτε από Λευκωσία προς τις κοινότητες Τροόδους. Είναι ένα μοντέλο ανάπτυξης ορεινών κοινοτήτων το Τρόοδος και προχωρούμε στην εφαρμογή του και στις υπόλοιπες των ορεινών περιοχών της Κύπρου είτε αυτή είναι η Πάφος, όσες των περιοχών δεν εντάσσονται στο Τρόοδος, είτε της ορεινής Λάρνακας.
Ευρισκόμενος, όμως, στον Αμίαντο πρέπει να εκφράσω την απολογία μου διότι μια των υποσχέσεων μου ήταν η κατασκευή Τελεφερίκ. Δεν το ξέχασα. Με βαραίνει. Δυστυχώς, οι οικονομικές συνθήκες που αντιμετωπίσαμε, η έλλειψη ενδιαφέροντος από επενδυτές δεν επέτρεψε την υλοποίηση του συγκεκριμένου. Εύχομαι ο επόμενος Πρόεδρος έχοντας το ίδιο όραμα να υλοποιήσει αυτή τη δέσμευση που είχα αναλάβει.
Την ιστορική αυτή μέρα, που καθιερώθηκε να εορτάζεται παγκοσμίως ως η Ημέρα των Εργατών αρχικά και ως Ημέρα όλων των Εργαζομένων στη συνέχεια, θα ήθελα για ακόμη μια φορά να εκφράσω την ειλικρινή εκτίμηση της Πολιτείας και του ιδίου προσωπικά προς τους εργαζόμενους για τον καθημερινό τους αγώνα, την τίμια εργασία και τη συμβολή τους στην προκοπή της πατρίδας μας.
Την ίδια στιγμή, οφείλω να συγχαρώ την ηγεσία, τον φίλο Ανδρέα Μάτσα, τα στελέχη και τα μέλη της Συνομοσπονδίας, για τη δραστηριότητα που αναπτύσσουν.
Μέσα από την υπεύθυνη παρουσία, τις ώριμες διεκδικήσεις και τη δημιουργική μεταξύ μας συνεργασία, σημειώσαμε ουσιαστικά βήματα όσον αφορά τη βελτίωση των όρων εργασίας και την προάσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων.
Δεν έχω καμία αμφιβολία πως η εξαιρετική συνεργασία θα συνεχισθεί επ΄ ωφελεία πάντα των εργαζομένων και της πατρίδας μας γενικότερα.
