Ο Υπουργός Άμυνας κ. Μιχάλης Γιωργάλλας εκφώνησε χαιρετισμό στα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Πεσόντων και Αγνοουμένων της κοινότητας Ξυλοφάγου, εκ μέρους του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη. Ο Υπουργός μετέφερε τις ευχαριστίες του Προέδρου για την τιμητική πρόσκληση να τελέσει τα αποκαλυπτήρια, ο οποίος λόγω της συμμετοχής του στη Σύνοδο της Αιγύπτου δεν κατέστη δυνατόν να παρευρεθεί.
«Με απέραντη συγκίνηση και βαθύτατο σεβασμό, συγκεντρωθήκαμε εδώ στην Πλατεία Ηρώων στην ηρωοτόκο Ξυλοφάγου, για να τελέσουμε τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Πεσόντων και Αγνοουμένων της κοινότητας και να αποδώσουμε με τον προσήκοντα σεβασμό τις δέουσες τιμές στους άξιους ηρωικούς πρόμαχους της ελευθερίας της πατρίδας μας με καταγωγή από τη Ξυλοφάγου.
Σ’ αυτούς, που με παροιμιώδη αυταπάρνηση και αποφασιστικότητα προσέτρεξαν στο κάλεσμα της πατρίδας και εκτέλεσαν στο έπακρο, μέχρι τέλους, την αποστολή υπεράσπισης της πατρώας γης, προσφέροντας ό,τι πιο πολυτιμότερο είχαν, την ίδια τους τη ζωή ως θυσία στον βωμό της ελευθερίας της πατρίδας.
Σήμερα σε μια πορεία ιστορικής αναδρομής επιστρέφουμε νοερά στις ένδοξες αλλά και μαύρες σελίδες του παρελθόντος μας.
Γινόμαστε μάρτυρες της ιστορίας σε εκείνες τις ζοφερές, σκοτεινές ημέρες της σύγχρονης περιόδου της πατρίδας μας, τότε που ξένοι επιβουλείς και οι εχθροί της πατρίδας μας επιχειρούσαν την διάλυση και την κατάλυση του νεοσύστατου Κυπριακού κράτους και την κατάργηση της ανεξαρτησίας.
Αντιλαμβανόμαστε ότι κατά τη διάρκεια αυτής της επικίνδυνης δοκιμασίας της πατρίδας μας, η μόνη ελπίδα που ξεπρόβαλλε ως ακτίδα φωτός, αποτέλεσαν η τόλμη, η αποφασιστικότητα ο ηρωισμός και η αυτοθυσία των ανθρώπων της Κύπρου.
Αυτών των απλών καθημερινών ανθρώπων, του μόχθου και του μεροκάματου που σήκωσαν με τα ροζιασμένα χέρια τους το βάρος μιας ολόκληρης πατρίδας.
Αυτών, που καταφέρνουν να απελευθερώνονται από το «εγώ» και να θυσιάζονται για το «εμείς».
Και σήμερα ο τόπος μας, που του έλαχαν πολλές δοκιμασίες μέσα από πέρασμα του χρόνου, έχει ανάγκη περισσότερο από κάθε τι άλλο αυτό το «εμείς».
Η πατρίδα σήμερα έχει ανάγκη αυτούς τους εύτολμους, που στις κρίσιμες ώρες, καταφέρνουν να ορθώσουν το ανάστημα και να σταθούν στον ύψος των περιστάσεων.
Η κοινότητα της Ξυλοφάγου μπορεί να υπερηφανεύεται για αρκετούς τέτοιους αγωνιστές, με πρώτους των πρώτων αυτούς που τιμούμε σήμερα.
Αγωνιστές που ήταν αυτόβουλη η απόφασή τους να θέσουν υπεράνω όλων το χρέος απέναντι στην πατρίδα, ως αυτοσκοπό, στόχο και ύψιστη προτεραιότητα.
Το αισθάνονταν ως ιερό καθήκον και υποχρέωση απέναντι στη γη που τους γέννησε.
Και αυτό ακριβώς, αποτελεί το κοινό γνώρισμα κάθε ήρωα.
Η δυνατότητα της υπέρβασης της απλής επιτέλεσης του καθήκοντος.
Ο ήρωας υπερβαίνει το απλό καθήκον.
Προχωρά στην εκτέλεση αυτού του παραπέρα βήματος προς την εκπλήρωση της αποστολής του.
Παραπέρα βήμα που κατατάσσει έναν ήρωα στις δέλτους της ιστορίας
Κυρίες και κύριοι,
Τα γεγονότα της Τηλλυρίας του Αυγούστου του 1964, με τελικό στόχο την πραγματοποίηση του επί μακρού σχεδιασμού της Άγκυρας για κατάργηση της νεοϊδρυθείσας Κυπριακής Δημοκρατίας και της ντε φάκτο διαίρεσης του νησιού, αποτέλεσαν στην ουσία την πρώτη προσχεδιασμένη τουρκική στρατιωτική εισβολή στην Κύπρο.
Σήμερα τιμούμε δύο εύψυχους νέους της κοινότητας, τον Μιχαλάκη Βραχίμη και τον Νίκο Θεοφάνους.
Και οι δύο αψηφώντας τον κίνδυνο πολέμησαν με σθένος, ηρωισμό και αυταπάρνηση στις μάχες της Μανσούρας.
Στις 8 Αυγούστου 1964 προσέφεραν τη ζωή τους ως σπονδή στον βωμό της τιμής και του καθήκοντος.
Των κρίσιμων γεγονότων της διετίας 1963 – 64 ακολούθησε μια ζοφερή δεκαετία, κατά την οποία το κλίμα εμφύλιας διχόνοιας και οι υπόγειες σκοτεινές διεργασίες και μεθοδεύσεις οδήγησαν στο εφιαλτικό πραξικόπημα και την προδοσία της 15ης Ιουλίου του 1974 και την καταβαράθρωση της Δημοκρατίας.
Πέντε ημέρες αργότερα, στις 20 Ιουλίου 1974, η Τουρκία, προκλητικά και βάρβαρα εισέβαλε στην Κύπρο.
Τα διχοτομικά της σχέδια, που με αίμα και πόνο είχαν αποτραπεί μια δεκαετία νωρίτερα, πλήγωσαν για άλλη μια φορά την κυπριακή γη.
Μνημονεύουμε σήμερα τον Ανδρέα Δημητρίου Κατζιή, τον Νίκο Ανδρέου Κατζιή, τον Αντώνη Γερασίμου, τον Χριστοφή Ππασιά, και τον Πέτρο Λοΐζου, που έπεσαν ηρωικώς μαχόμενοι στην περιοχή του Αγίου Παύλου στις 14 Αυγούστου 1974.
Τιμούμε επίσης τον Φρίξο Παναγιώτου, τον Λοΐζο Χρίστου, τον Γιωργαλλή Γιωργαλλή, τον Κυριάκο Τζιάπρα και τον Σταύρο Μούσουλλου, που θυσιάστηκαν υπέρ βωμών και εστιών, υπερασπιζόμενοι το υπέρτατο αγαθό της ελευθερίας και της δικαιοσύνης.
Καταθέτουμε τα στέφανα τιμής και ευγνωμοσύνης στον Διάκονο Βασίλειο Γιάνακκα, ο οποίος, στις 15 Αυγούστου 1974, απήχθη από την εκκλησία της κοινότητας Γαλάτεια της επαρχίας Καρπασίας και μέχρι το 2018, συγκαταλεγόταν στο κατάλογο των αγνοουμένων, οπόταν και ανευρέθηκαν και ταυτοποιήθηκαν τα οστά του.
Άλλος ένας άλκιμος νέος, ο Ευθύμιος Ευθυμίου, τραυματίστηκε θανάσιμα ενώ υπηρετούσε τη θητεία του στην Εθνική Φρουρά τον Σεπτέμβριο του 1975.
Τους πεσόντες της κοινότητας συμπληρώνει ο Χαράλαμπος Χαραλάμπους. Ο πρωτότοκος γιος της πολυμελούς οικογένειας του Τάσου και της Παναγιώτας Χαραλάμπους, ο οποίος δολοφονήθηκε άνανδρα τον Μάιο του 1988, ενώ υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία σε φυλάκιο του 291 Τάγματος Πεζικού, στην περιοχή της Αθηαίνου.
Το πρωί της 28ης Μαΐου του 1988 Τούρκος ένοπλος στρατιώτης εισήλθε παράνομα και αναίτια στην οικία του Κυριάκου Λυσάνδρου και έθεσε σε ομηρία όλη την οικογένεια. Σε κάποια στιγμή οι όμηροι διέλαθαν της προσοχής του και κατάφεραν να εξέλθουν από την οικία καλώντας έντρομοι σε βοήθεια.
Ο Χαράλαμπος, που βρισκόταν σε υπηρεσία σε παρακείμενο φυλάκιο προσέτρεξε αμέσως σε βοήθεια και δέχθηκε τα δολοφονικά πυρά του Τούρκου στρατιώτη, που τον πυροβόλησε αδιακρίτως.
Μαζί με τους πεσόντες της κοινότητας τιμούμε και προσευχόμαστε στον Ύψιστο για τη διακρίβωση της τύχης των αγνοούμενων αδελφών μας Αναστάση Καρατζιά, Θεοφάνη Θεοφάνους και Σταύρο Σταύρου, τα ίχνη των οποίων χάθηκαν το ζοφερό καλοκαίρι του 1974, μέσα στη φωτιά του πολέμου.
Σεβαστοί συγγενείς των πεσόντων και αγνοουμένων,
Από σήμερα, οι ήρωες της Ξυλοφάγου, αγέραστοι και ολόρθοι θα βρίσκονται εδώ.
Όλοι εμείς, περνώντας μπροστά από το μνημείο, θα ανακαλούμε στη μνήμη τους αναντίρρητους και αυτόδηλους, αλλά πολλές φορές λησμονημένους και αφημένους στο περιθώριο στίχους του Κωστή Παλαμά
«[…] είναι μια η πατρίδα μας κι είναι παντού όπου πάμε […]
Δε ζει χωρίς πατρίδες η ανθρώπινη ψυχή».
Η ανάξεση των ανοικτών πληγών της Κύπρου μας λαβώνει να ζωντανεύει την οδύνη και τον πόνο στις ψυχές μας.
Ταυτόχρονα όμως ενισχύει και χαλυβδώνει την πίστη και τη βούλησή μας για συνέχιση του αγώνα που διεξάγουμε για απελευθέρωση και αποκατάσταση του δικαίου και της νομιμότητας στην ημικατεχόμενή μας πατρίδα.
«Ανδρών αγαθών, έργω γενομένων, έργω και δηλούσθαι τας τιμάς», μας υποβάλλει ο Θουκυδίδης στον περίφημο Επιτάφιο Λόγο του Περικλή, στους Αθηναίους πολίτες.
Από τα βάθη της ιστορίας, ο λόγος του σπουδαίου Έλληνα πολιτικού και στρατηγού μας υποβάλει το προφανές.
Αυτούς που με πράξεις έδειξαν την ανδρεία τους, με πράξεις οφείλουμε να τους τιμούμε.
Έχουμε, λοιπόν, ιερό καθήκον και ύψιστη υποχρέωση να συνεχίσουμε εμπράκτως να αγωνιζόμαστε για ένα καλύτερο αύριο, για μια πατρίδα ελεύθερη και επανενωμένη.
Σ’ αυτό το πλαίσιο εργαζόμαστε, στη βάση συγκεκριμένου πλάνου, έτσι ώστε να καταστήσουμε δυνατή την άρση του αδιεξόδου και την επανέναρξη του διαλόγου και των συνομιλιών.
Ενός έντιμου και ειλικρινούς διαλόγου που θα μας οδηγήσει σε μια βιώσιμη και λειτουργική λύση.
Παρ’ όλες τις δυσχέρειες, παρ’ όλα τα προβλήματα, παρ’ όλες τις τραγικές εξελίξεις στην περιοχή μας, είμαστε αισιόδοξοι ότι θα πετύχουμε τον στόχο μας.
Θα καταφέρουμε να προσφέρουμε στην πατρίδα μας την πολυπόθητη απελευθέρωση και επανένωση.
Αυτό θα αποτελέσει την καλύτερη απόδοση τιμής σ’ αυτούς που με τις πράξεις και την ανυπέρβλητη θυσία τους, μας υπέδειξαν τον δρόμο του ήθους, της αφοσίωσης και του αγώνα.
Η ανιδιοτελής επιλογή τους να υπερασπιστούν μέχρις εσχάτων τον τόπο μας, αποτελεί φάρο για συνέχιση και των δικών μας προσπαθειών.
Ας είναι αιώνια η μνήμη όλων των ηρωικώς πεσόντων της κοινότητας Ξυλοφάγου.
Είθε ο Μεγαλοδύναμος να βοηθήσει για τη διακρίβωση της τύχης όλων των αγνοουμένων μας.
Τιμή και δόξα στους ήρωές μας
Σας ευχαριστώ».
