Ένας νέος πνεύμονας πρασίνου θα δημιουργηθεί στο κέντρο της Λευκωσίας, προσφέροντας στους πολίτες την επιλογή να ψυχαγωγηθούν σε έναν ευχάριστο χώρο, που θα συνδυάζει αρμονικά το πράσινο, με άλλες χρήσεις όπως εστιατόρια, καφετέριες, καταστήματα, αλλά και παιδική χαρά.
Η ανάπλαση του παλιού ΓΣΠ Λευκωσίας σε πάρκο/πλατεία με δύο επίπεδα χώρων στάθμευσης και χώρους εστίασης, αναψυχής και πολιτιστικών δραστηριοτήτων, πλέον μπορεί να προχωρήσει μετά την θετική γνωμοδότηση της Περιβαλλοντικής Αρχής, καθώς έχει διαμορφώσει τη θέση ότι τόσο από άποψης της τεχνικής αρτιότητας του έργου, όσο και από χωροθετικής άποψης, αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει στην περιοχή με περιβαλλοντικά αποδεκτό τρόπο.
Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στα €19,7 εκατ., πλέον ΦΠΑ, και περιλαμβάνει την κατασκευή του έργου και 10 χρόνια συντήρηση. Οι εργασίες αναμένεται να διαρκέσουν 24 μήνες. Το έργο δύναται να συγχρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Συνοχής της ΕΕ, τον κρατικό προϋπολογισμό και το Δήμο Λευκωσίας, στο πλαίσιο της προγραμματικής περιόδου 2014-2020. Πρόσφατα, ο Δήμος Λευκωσίας προχώρησε με την προκήρυξη διαγωνισμού για την ανάπλαση του χώρου του παλιού ΓΣΠ.
Συνοπτικά το προτεινόμενο έργο θα περιλαμβάνει τους παρακάτω χώρους και χαρακτηριστικά: Καφετέριες, εστιατόριο, βιβλιοπωλείο, γκαλερί, αμφιθέατρο, πλατεία, πλαγιές με πράσινο, μικρούς καταρράκτες, νεροκουρτίνα, δύο υπόγειους χώρους στάθμευσης συνολικής χωρητικότητας 602 αυτοκινήτων.
Στο ανατολικό άκρο του τεμαχίου θα κατασκευαστεί η μία από τις δύο ανυψώσεις, επάνω στην οποία θα τοπιοτεχνηθεί ο «Mεσογειακός Λόφος» ο οποίος θα φιλοξενεί και την υπαίθρια παιδική χαρά και τον κλειστό παιδότοπο. Η δεύτερη ανύψωση («Δυτικός Λόφος) θα κατασκευαστεί στο δυτικό όριο του τεμαχίου παρά την οδό Γρηγόρη Αυξεντίου, και θα φιλοξενήσει το «Άλσος των Φυλλοβόλων». Η νότια όψη της ανάπτυξης, κατά μήκος της οδού Ευαγόρου θα περιλαμβάνει καφετέριες, Info kiosk και περίπτερο.
Ποσοστό 7% του συνολικού χώρου (880τ.μ.) παραμένει ελεύθερο από υπόγειες κατασκευές για να παρέχεται η δυνατότητα φύτευσης ψηλών δένδρων. Χαμηλότερα δένδρα και άλλη βλάστηση θα φυτευτούν πάνω από την κατασκευή των υπογείων χώρων στάθμευσης.
Η ανάπτυξη θα πραγματοποιηθεί μεταξύ των οδών Γρηγόρη Αυξεντίου, Ευαγόρου και Βασιλέως Παύλου, ανατολικά του Υπουργείου Οικονομικών, στο κέντρο της Λευκωσίας. Η επιφάνεια που καλύπτει είναι περίπου 13,2 στρέμματα. Στον χώρο μελέτης θα κατασκευαστεί κτίριο το οποίο θα περιλαμβάνει δύο υπόγεια, ισόγειο και ένα όροφο και θα καλύπτει το σύνολο του οικοπέδου.
Τα τεμάχιο του προτεινόμενου έργου εμπίπτουν στη Ζώνη Εμπορικής Ανάπτυξης ΕΖ-δ. Σύμφωνα με το Τοπικό Σχέδιο Λευκωσίας ο ανώτατος αριθμός ορόφων στην εν λόγω πολεοδομική ζώνη είναι οκτώ και το ανώτατο επιτρεπτό ύψος κτιρίων τα 31 μέτρα. Στην άμεση περιοχή μελέτης γειτνιάζουν το υπουργείο Οικονομικών, εμπορικές και οικιστικές αναπτύξεις και ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου.
Όσον αφορά το υφιστάμενο περιβάλλον του τεμαχίου του έργου, αυτό χρησιμοποιείται επί του παρόντος ως χώρος στάθμευσης. Εντός του χώρου του παλαιού ΓΣΠ δεν υπάρχουν ενδείξεις αρχαιολογικών ευρημάτων, όμως σε κοντινή απόσταση στην περιοχή της Αρχιγραμματείας έχουν βρεθεί αρχαιολογικά ευρήματα.
Η χλωρίδα εντός του τεμαχίου και στα γύρω πεζοδρόμια αποτελείται από 43 αείλανθους, 37 στερκούλιες, 9 τιπουάνες, 2 συκιές, 2 καζουαρίνες, 2 κιτρομηλιές, 1 φοίνικα, 1 ευκάλυπτο και 1 χαρουπιά.
Σημειώνεται ότι μετά την έκδοση των απαιτούμενων αδειών (πολεοδομική άδεια, άδεια οικοδομής, κ.ά.) και τη λειτουργία της εγκατάστασης, αν παρατηρηθούν επιπρόσθετα περιβαλλοντικά ζητήματα λόγω κατασκευής ή/και λειτουργίας της προτεινόμενης ανάπτυξης που δεν καλύπτονται από τους όρους της παρούσας γνωμοδότησης, ο Δήμος Λευκωσίας πρέπει να επανέλθει για επαναξιολόγηση των επιπτώσεων ώστε να επιβληθούν πρόσθετοι όροι.
Ελαχιστοποίηση θορύβου
Οι θορυβώδεις εργασίες να γίνει προσπάθεια να γίνονται κατά τη διάρκεια κανονικών ωρών εργασίας (8π.μ. – 5μ.μ.) και όχι Σάββατο ή Κυριακή ή αργίες. Επίσης, να λαμβάνονται μέτρα πρόληψης ώστε να μη δημιουργείται όχληση στη γύρω περιοχή ως αποτέλεσμα της κατασκευής του έργου, όπως προτείνει η Περιβαλλοντική Αρχή. Περιμετρικά του τεμαχίου του έργου υπάρχει υποχρέωση να εγκατασταθεί ηχοπέτασμα ύψους τουλάχιστον τεσσάρων μέτρων, ώστε να μετριαστεί ο επηρεασμός των κατοικιών. Κατά την κατασκευή του έργου θα ληφθούν όλα τα δυνατά μέτρα ελαχιστοποίησης του θορύβου.
Μέτρα για κυκλοφοριακή ρύθμιση
Στο πλαίσιο του αξιολόγησης του έργου από την Περιβαλλοντική Αρχή υποβλήθηκαν οι ακόλουθες απόψεις:
Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης: Σε επιστολή ημερομηνίας 24.3.2021 αναφέρει ότι δε φέρει ένσταση στην υλοποίηση του έργου, δεδομένου ότι εκφραστούν θετικές απόψεις από το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων για τη διαχείριση των αντλούμενων νερών κατά την κατασκευή του έργου.
Τμήμα Αρχαιοτήτων: Κατά τη Συνεδρία της Επιτροπής Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον στις 16.3.2021 αναφέρθηκε ότι το 2000 έγιναν δοκιμαστικές τομές στο χώρο σε βάθος 2 μέτρων και δεν εντοπίστηκαν αρχαιολογικά ευρήματα και αρχιτεκτονικά κατάλοιπα. Ζήτησε όπως οι εκσκαφές γίνουν υπό την επίβλεψη του Τμήματος Αρχαιοτήτων. Έχει ληφθεί ουσιώδης όρος σε περίπτωση ανεύρεσης αρχαιοτήτων κατά την εκτέλεση του έργου, θα πρέπει να διακοπούν στο συγκεκριμένο σημείο οι εργασίες, να διασφαλιστούν οι δέουσες συνθήκες ασφάλειας και υγείας για το προσωπικό του Τμήματος Αρχαιοτήτων που θα διενεργήσει την ανασκαφική έρευνα και να τους δοθεί κάθε δυνατή τεχνική και υλική βοήθεια για την ολοκλήρωση της ανασκαφής.
Τμήμα Δημοσίων Έργων: Με ηλ. ταχ. ημερομηνίας 16/3/2021 ζήτησαν όπως τους υποβληθεί η Μελέτη Κυκλοφοριακών Επιπτώσεων. Στους όρους της Περιβαλλοντικής Αρχής λήφθηκε πρόνοια να ετοιμαστούν και κατατεθούν στο Τμήμα Δημοσίων Έργων μέτρα για κυκλοφοριακή ρύθμιση για τη φάση των κατασκευαστικών εργασιών και να ακολουθηθούν τυχόν υποδείξεις του Τμήματος Δημοσίων Έργων.
Κυριότερες αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον
Οι κυριότερες επιπτώσεις που αναμένονται κατά τη δημιουργία του έργου αφορούν:
α. Κατάληψη έκτασης γης και αποκοπή των υφιστάμενων δέντρων εντός του τεμαχίου και στα περιμετρικά πεζοδρόμια.
β. Σφράγιση του εδάφους από τις κτιστές κατασκευές.
γ. Αυξημένα επίπεδα ηχορύπανσης ως αποτέλεσμα των κατασκευαστικών εργασιών.
δ. Εκπομπή ατμοσφαιρικών ρύπων από τα μηχανήματα / οχήματα τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για τις κατασκευαστικές εργασίες, όπως και εκπομπές σκόνης στην ατμόσφαιρα.
ε. Χρήση φυσικών πόρων (ενέργεια, νερό, οικοδομικά υλικά κ.λπ).
στ. Δημιουργία δονήσεων κατά την κατασκευή.
ζ. Αυξημένη κίνηση από τη διακίνηση των βαρέων οχημάτων/προς το εργοτάξιο για τη μεταφορά υλικών.
η. Αλλαγές στη μορφολογία του εδάφους από εκσκαφές και επιχωματώσεις.
Οι κυριότερες επιπτώσεις που αναμένεται να δημιουργηθούν κατά τη διάρκεια λειτουργίας της ανάπτυξης, αφορούν:
α. Αισθητική αλλαγή και αναβάθμιση
β. Δημιουργία στερεών και υγρών αποβλήτων προς διαχείριση, από τη λειτουργία της ανάπτυξης.
γ. Αύξηση επιπέδων θορύβου, φωτισμού και οχληρίας από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες (μεταφορές, τουριστικές δραστηριότητες κ.λπ.) στην ευρύτερη περιοχή.
δ. Αύξηση αέριων ρύπων στην ευρύτερη περιοχή από τα μέσα συγκοινωνίας και από τη λειτουργία του έργου.
ε. Χρήση φυσικών πόρων (ενέργεια, νερό κ.λπ).
στ. Αύξηση κυκλοφοριακού φόρτου.
