Αναφορικά με το θέμα της συντήρησης των επικίνδυνων οικοδομών, θα πρέπει να υπενθυμίσουμε τα εξής:
Άμεσα υπεύθυνοι είναι οι ιδιοκτήτες για οποιοδήποτε ατύχημα τυχόν συμβεί και ως εκ τούτου μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα πρέπει να προβούν στη λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων. Εάν οι ιδιοκτήτες δεν ανταποκριθούν και η επικινδυνότητα χρήζει άμεσης παρέμβασης, τότε αναλαμβάνει ο Δήμος την άρση της επικινδυνότητας και χρεώνει τους ιδιοκτήτες.
Είναι λογικό ότι η τοπική αρχή δεν έχει απεριόριστες οικονομικές δυνατότητες να συντηρήσει όλες τις επικίνδυνες οικοδομές. Την δεδομένη στιγμή, υπάρχουν γύρω στις 250 καταγραμμένες οικοδομές που, άλλες περισσότερο κι άλλες λιγότερο, παρουσιάζουν επικινδυνότητα. Σε περίπτωση άρνησης του ιδιοκτήτη να προβεί στις απαιτούμενες εργασίες για άρση της επικινδυνότητας της ιδιοκτησίας του, η νομοθεσία επιφορτίζει τις τοπικές Αρχές με αυτή την ευθύνη. Ο Δήμος έχει παρέμβει τα τελευταία 2 χρόνια σε 48 οικοδομές. Το κόστος δε που επιβαρύνει τον φορολογούμενο ανέρχεται στις 500.000€ ετησίως.
Συνολικά, ένας αριθμός ιδιοκτητών ανταποκρίθηκε, αλλά, δυστυχώς, οι περισσότεροι όχι.
Συγκεκριμένα, τα τελευταία δύο χρόνια συνολικά:
• 327 οικοδομές κηρύχθηκαν επικίνδυνες (οι 62 ετοιμόρροπες).
• Σε 162 οικοδομές η επικινδυνότητα έχει αρθεί
• 255 οικοδομές, εκ των οποίων οι 3 ετοιμόρροπές, παραμένουν να παρακολουθούνται από την Τεχνική Υπηρεσία
• 73 οικοδομές «χρήζουν επισκευής» και δεν κηρύχθηκαν επικίνδυνες
• Σε 48 οικοδομές επενέβη η Τεχνική Υπηρεσία με συνολικό κόστος € 530.287
• Σε 71 οικοδομές επιβλήθηκε διοικητικό πρόστιμο συνολικού ύψους € 421.000
• Σε 24 οικοδομές ακυρώθηκε το πρόστιμο συνολικού ύψους €73.000 μετά από επισκευές από τους ιδιοκτήτες.
Οι πρόνοιες της νομοθεσίας μπορεί να λειτουργούν σε αποδεκτά επίπεδα στη θεωρία, στην πράξη δεν λειτουργούν.
Σήμερα, εάν ένας ιδιοκτήτης αρνηθεί να προβεί σε συντήρηση ή και ετήσιο έλεγχο, η ευθύνη μεταφέρεται στο Δήμο. Γιατί, όμως, θα πρέπει ο φορολογούμενος πολίτης να επιβαρυνθεί με το κόστος συντήρησης ή τον ετήσιο έλεγχο ενός ιδιωτικού ακινήτου; Γιατί ενώ τα οφέλη που προκύπτουν από την κατοχή ενός ακινήτου παραμένουν ιδιωτικά, το κόστος μετατρέπεται σε συλλογικό; Η νομοθεσία φυσικά παρέχει στην τοπική Αρχή τη δυνατότητα να χρεώσει τους ιδιοκτήτες εφόσον προβεί σε εργασίες συντήρησης, όμως αυτό δεν αποδίδει στην πράξη. Οι πλείστοι ιδιοκτήτες δεν ανταποκρίνονται, με αποτέλεσμα οι τοπικές Αρχές, είτε να οδηγούνται σε μακρόχρονες δικαστικές διαδικασίες, είτε να αναμένουν την πώληση, αδειοδότηση ή μεταβίβαση της περιουσίας για να αποζημιωθούν από τους ιδιοκτήτες. Στο μεσοδιάστημα, τη ρευστότητα που απαιτεί η συντήρηση, ουσιαστικά την επιφορτίζεται ο φορολογούμενος πολίτης. Υπάρχει πρόνοια επιβολής διοικητικού προστίμου στον ιδιοκτήτη (μέχρι 20.000 ευρώ), αλλά ταυτόχρονα του δίδεται η δυνατότητα προσφυγής μέχρι και το Ανώτατο Δικαστήριο.
Όπως έχουμε αναφέρει και στο παρελθόν, για να αλλάξει ουσιαστικά η κατάσταση, επιβάλλεται να ληφθούν μια σειρά από μέτρα:
• Εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας με εισαγωγή προνοιών που να επιτρέπουν στις τοπικές Αρχές να επιβάλλουν στον ιδιοκτήτη την αναπαλαίωση πριν επέλθει κατάρρευση (όχι απλώς άρση της όποιας επικινδυνότητας). • Ο ιδιοκτήτης να φέρει την ευθύνη για ετήσιο έλεγχο των μη αναπαλαιωμένων διατηρητέων οικοδομών, μέσω εγκεκριμένων από το ΕΤΕΚ πολιτικών μηχανικών ή και αρχιτεκτόνων. Στις περιπτώσεις διατηρητέων, αλλά αναπαλαιωμένων οικοδομών, αυτός έλεγχος μπορεί να γίνεται κάθε πέντε χρόνια και για νεότερες οικοδομές κάθε δέκα χρόνια. Με τον τρόπο αυτό την ευθύνη παρακολούθησης την επωμίζεται ο ιδιοκτήτης μαζί με τους ειδικούς συμβούλους του. • Σημαντική αύξηση των κίνητρων από την Πολεοδομία για πλήρη ή και μερική αποκατάσταση / αναπαλαίωση διατηρητέων οικοδομών. • Απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης και χαλάρωση των όρων που απαιτούνται για αδειοδότηση αναπαλαίωσης διατηρητέων οικοδομών. • Άρση του ενοικιοστασίου σε διατηρητέες οικοδομές. • Σε περίπτωση πολυκατοικιών, δημιουργία Ταμείου Επισκευών των κοινόχρηστων χώρων, με αυστηρές ποινές σε περίπτωση μη συμμόρφωσης από τους ιδιοκτήτες. • Επίσπευση δικαστικών διαδικασιών,
• Το κράτος προχωρούσε σε άμεση συντήρηση όλων των ακινήτων που βρίσκονται υπό τη δική του ιδιοκτησία ή και διαχείριση, συμπεριλαμβανομένων και των τουρκοκυπριακών περιουσιών που βρίσκονται στην εντός των τειχών πόλη.
Υπενθυμίζουμε, πως ο Δήμος Λευκωσίας έχει καταθέσει γραπτώς τις πιο πάνω εισηγήσεις του σε όλα τα αρμόδια θεσμικά όργανα του κράτους και, συγκεκριμένα το Υπουργείο Εσωτερικών, την Επιτροπή Εσωτερικών της Βουλής και όλα τα κόμματα. Δυστυχώς, έως σήμερα, τίποτα δεν έχει γίνει.
