Για μηδενική ανοχή από το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΥΠΠΑΝ) στο φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού κάνει λόγο ο Α’ Λειτουργός Μέσης Εκπαίδευσης Πάφου Γιώργος Κουτσίδης, σημειώνοντας παράλληλα ότι το πιο σημαντικό στοιχείο δεν είναι η τιμωρία αλλά η ανάπτυξη μιας σχολικής κουλτούρας ενάντια στη βία.
Σε δηλώσεις του ο κ. Κουτσίδης αναφέρει ότι υπήρξαν φέτος περιστατικά βίας στα σχολεία της επαρχίας Πάφου ωστόσο σημείωσε αυτά ήταν διαχειρίσιμα μέσα από τους μηχανισμούς στήριξης του ΥΠΠΑΝ.
Απαντώντας σε ερώτηση σημειώνει ότι η βία στο σχολείο αποτελεί ένα διαχρονικό, παγκόσμιο, κοινωνικό φαινόμενο με επιπτώσεις σε πολλά επίπεδα, τόσο στη μαθησιακή διαδικασία όσο και στην ψυχική υγεία των μαθητών και μαθητριών.
Προκαλεί ανασφάλεια και φόβο και οδηγεί, όπως λέει, «σε παραβίαση της αρχής των “ασφαλών σχολείων” και του δικαιώματος των μαθητών/μαθητριών να εκπαιδεύονται σε ένα ασφαλές, μη απειλητικό περιβάλλον».
Επισημαίνει επίσης πως είναι πιθανόν να εκδηλωθεί με διάφορες μορφές, όπως είναι ο σχολικός εκφοβισμός που αποτελεί μια μορφή κακοποίησης.
Σύμφωνα με τον Α’ Λειτουργό Μέσης Εκπαίδευσης Πάφου το ΥΠΠΑΝ καλεί τα σχολεία να επιδεικνύουν και να καλλιεργούν την αρχή της μηδενικής ανοχής απέναντι στο φαινόμενο αυτό.
Όπως αναφέρει, «το πιο σημαντικό στοιχείο της μηδενικής ανοχής δεν είναι η χρήση τιμωρίας, αλλά η ανάπτυξη μίας σχολικής κουλτούρας ενάντια στη βία».
Η διερεύνηση, η καταγραφή και η διαχείριση τέτοιων περιστατικών δηλώνει την αποφασιστικότητα και την ευαισθησία των εκπαιδευτικών για μείωση του σχολικού εκφοβισμού, προσθέτει.
Η πολιτική αυτή, εξηγεί, εντάσσεται στο Σχέδιο Δράσης Αγωγής Υγείας και Πρόληψης της Παραβατικότητας και εναρμονίζεται με τις υποχρεώσεις της πολιτείας, που απορρέουν από τη Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού.
Οικοδόμηση θετικού κλίματος στο σχολείο
Ο κ. Κουτσίδης αναφέρει πως το σχολείο, καθορίζει ξεκάθαρη πολιτική πρόληψης και διαχείρισης του σχολικού εκφοβισμού, η οποία εφαρμόζεται από όλη την εκπαιδευτική κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών.
Αυτή η πολιτική κοινοποιείται σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς εντός και εκτός σχολείου και εμπλέκονται τόσον εκπαιδευτικοί όσον και μαθητές και γονείς, λέει.
«Σημαντική παράμετρος είναι η οικοδόμηση θετικού κλίματος στο σχολείο», σημειώνει, προσθέτοντας πως βασικοί άξονες που διέπουν την ύπαρξή του είναι η σχολική δικαιοσύνη, η συνεργασία των εκπαιδευτικών, η ενεργός εμπλοκή των μαθητών και μαθητριών στη σχολική ζωή, το ελκυστικό σχολείο, η συνεργασία με γονείς και η συνεργασία με άλλους φορείς.
Το σχολείο, συμπληρώνει, εμπλέκει τους μαθητές και τις μαθήτριες στην πρόληψη και διαχείριση του σχολικού εκφοβισμού εκπαιδεύοντάς τους κατάλληλα, ώστε να αναπτύξουν δεξιότητες, όπως η ενσυναίσθηση, η αποδοχή της διαφορετικότητας, η διαχείριση συναισθημάτων, οι δεξιότητες επικοινωνίας, η ανάπτυξη διεκδικητικής συμπεριφοράς, η βελτίωση της αυτοεικόνας, η αναγνώριση του εκφοβισμού κ.ά.
Επιπλέον κρίνεται απαραίτητη, συνεχίζει, η επιμόρφωση, η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των γονέων/κηδεμόνων για το φαινόμενο. Στην πληροφόρησή τους αυτή μπορούν να συμπεριληφθούν συμβουλές που αναπτύχθηκαν από την Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας, σε συνεργασία με τις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας.
Αναφέρει ακόμη πως οι γονείς/κηδεμόνες μπορούν να παρακολουθούν Σεμινάρια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου, της Υπηρεσίας Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας καθώς και του Παρατηρητηρίου για τη Βία στο Σχολείο, για τα σχολεία που συμμετέχουν στα δομημένα προγράμματα του ΠΑ.ΒΙ.Σ. Επίσης η τακτική επικοινωνία και συνεργασία γονέων/κηδεμόνων με το Σχολείο κρίνεται απαραίτητη.
Σύμφωνα με τον κ. Κουτσίδη, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των περιστατικών σχολικού εκφοβισμού έχουν αναπτυχθεί διάφορα πρωτόκολλα διαδικασιών για τον χειρισμό των περιστατικών. Για παράδειγμα, εξηγεί, σε περίπτωση που κρίνεται πως τα περιστατικά είναι διαχειρίσιμα με δράσεις εντός της σχολικής μονάδας, οι εκπαιδευτικοί οργανώνουν συναντήσεις με τους/τις μαθητές/μαθήτριες που εμπλέκονται στα περιστατικά.
Η ενημέρωση των γονέων/κηδεμόνων των παιδιών που εμπλέκονται σε περιστατικά σχολικού εκφοβισμού σε ξεχωριστές συναντήσεις είναι απαραίτητη, λέει, σημειώνοντας πως ο τρόπος επικοινωνίας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση των περιστατικών.
Προσθέτει ότι χάρη στην επικοινωνία με τους γονείς/κηδεμόνες, επιτυγχάνεται η αποτροπή ανάληψης πρωτοβουλίας από αυτούς να αναλάβουν με τον δικό τους τρόπο να επιλύσουν το πρόβλημα.
Τηλεφωνικές γραμμές στήριξης παιδιών και εφήβων
Για την ατομική στήριξη παιδιών και εφήβων σε θέματα εκφοβισμού υπάρχουν διαθέσιμες οι ακόλουθες Γραμμές Στήριξης: Ευρωπαϊκή γραμμή στήριξης παιδιών και εφήβων 116111, Γραμμή Βοήθειας 1440, Γραμμή Βοήθειας 1410, Γραμμή Βοήθειας και Καταγγελιών 1480 και Γραμμή Άμεσης Βοήθειας 1455