Σαράντα εφτά χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τον θάνατο του Αρχηγού της ΕΟΚΑ, Στρατηγού Γεώργιου Γρίβα Διγενή, ο οποίος βρέθηκε νεκρός στο μπάνιο της οικίας που χρησιμοποιούσε ως κρησφύγετο στον Άγιο Νικόλαο στη Λεμεσό.
Όπως και σε άλλες περιπτώσεις ηγετών, ή σημαντικών προσώπων, έτσι και στην περίπτωση του Γρίβα Διγενή, τον θάνατο του, ακολούθησε μια ακατάσχετη παραφιλολογία, στα όρια της συνωμοσιολογίας, για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έχασε τη ζωή του.
Ο δρ. Λάκης Αναστασιάδης στο βιβλίο του «Κυπρίων Ιατρών Έργα», δίνει μια ξεκάθαρη εικόνα για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ο Γρίβας Διγενής απεβίωσε στις 27 Ιανουαρίου 1974, σχεδόν επτά μήνες πριν τα τραγικά γεγονότα του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής.
Γεννημένος το 1898, τον Ιανουάριο του 1974, ο Γεώργιος Γρίβας διένυε το 76ο έτος της ζωής του με τα περισσότερα χρόνια να τα περνά στα πεδία των μαχών. Από την Μικρασιατική Εκστρατεία το 1919, τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και τον αιματηρό εμφύλιο που ακολούθησε στην Ελλάδα, το 1955 βρέθηκε στην Κύπρο για τον Εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ.
Σύμφωνα με πρόσωπα του περιβάλλοντός του καθ΄όλη τη διάρκεια αυτής της πορείας, η κατάσταση της υγείας του ήταν άριστη.
Η επιδείνωση της κατάστασής της υγείας του
Η κατάσταση της υγείας του Γεωργίου Γρίβα Διγενή επιδεινώθηκε τον Οκτώβριο του 1973. Επειδή οι συνθήκες στο κρησφύγετό του στη Λεμεσό, δεν ήταν κατάλληλες, μεταφέρθηκε σε νέο κρησφύγετο το οποίο ετοιμάστηκε για τον σκοπό αυτό, στην κατοικία του ζεύγους Μάριου και Έλλης Χριστοδουλίδη, στο ίδιο σπίτι που διέμενε και κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού Αγώνα, στην περιοχή Αγίου Νικολάου.
Εκεί, κλήθηκε ο βαφτιστικός και αδελφότεκνoς του, παθολόγος καρδιολόγος, Δώρος Παπαπέτρου, από τη Λάρνακα για να τον εξετάσει. Ο γιατρός του συνέστησε φαρμακευτική αγωγή και τον ξανά επισκέφθηκε τον Ιανουάριο του 1974, μετά την επιδείνωση της κατάστασης της υγείας του.
«Ο Διγενής ένιωθε φοβερή εξάντληση και είχε σοβαρή δύσπνοια. Δεν ήταν σε θέση να ανέβει μόνος τα σκαλιά του ιατρείου του ακτινολόγου Παυλίδη και τον μετέφερα στα χέρια μου», δήλωσε ο Μάριος Χριστοδουλίδης που τον συνόδευσε στο γιατρό.
Σε έκθεση που ετοίμασε ο ακτινολόγος Σπύρος Παυλίδης μετά τον θάνατο του Γρίβα , στις 4 Φεβρουαρίου, έγραψε ότι, «διαπιστώθηκε μεγάλη καρδιά με συμφόρηση των πνευμόνων, ως αποτέλεσμα ανεπάρκειας της αριστερής κοιλίας και συνέστησαν στον Στρατηγό Γρίβα στην παρουσία του κ. Χριστοδουλίδη, ότι η κατάσταση της υγείας του είναι πολύ σοβαρή και χρήζει άμεσης εισδοχής σε κλινική και αυστηρής παρακολούθησης από καρδιολόγο».
Σύμφωνα με τον γιατρό, ο Διγενής ευχαρίστησε τον γιατρό και του είπε ότι θα σκεφθεί και θα αποφασίσει τι θα κάνει. Ούτε ακόμα και οι πολύ αγαπημένοι του άνθρωποι, Μάριος και Έλλη, δεν μπόρεσαν να τον πείσουν να εισαχθεί σε κλινική, ούτε δέχθηκε πρόταση τους για μεταφορά των απαραίτητων ιατρικών μηχανημάτων στο κρησφύγετο.
Τις επόμενες ημέρες, σύμφωνα με το ζεύγος Χριστοδουλίδη που τον φιλοξενούσε, η κατάσταση του ήταν σταθερή. Διατηρούσε πνευματική διαύγεια, το χιούμορ του και διαπίστωνε μόνος, παίρνοντας τον σφυγμό του, την ύπαρξη αρρυθμίας ή διαλείψεων, όπως τις χαρακτηρίζει ο ίδιος.
Η μέρα του θανάτου του
Στις 27 Ιανουαρίου του 1974, ημέρα Κυριακή ο Στρατηγός Διγενής ξύπνησε νωρίς, έφαγε πρόγευμα και στρώθηκε στο γράψιμο, όπως ήταν η καθημερινή του ρουτίνα, σύμφωνα με την κ. Έλλη Χριστοδουλίδου. Ενώ πλησίαζε το μεσημέρι και η οικοδέσποινα βρισκόταν στην κουζίνα, ο Διγενής, βρισκόταν δίπλα ακριβώς στο μπάνιο και αστεϊζόταν μαζί της.
«Ξαφνικά, άκουσα ένα μπαμ και ανοίγοντας την πόρτα του μπάνιου, είδα τον Αρχηγό σωριασμένο, μπρούμύτα στο έδαφος. Παρατήρησα ένα γδάρσιμο στο δεξί μέρος του μετώπου του, που προφανώς προκλήθηκε από τη πτώση του. Προσπάθησαν να του δώσω τις πρώτες βοήθειες δοκιμάζοντας ακόμα και το φιλί της ζωής, αλλά χωρίς αποτέλεσμα», δήλωσε στον δρ. Λάκη Αναστασιάδη η κ. Έλλη Χριστοδουλίδου.
Αμέσως ειδοποιήθηκαν οι γιατροί Τάκης Αριστείδου και Γαστών Σχίζας, με τον δεύτερο να διαπιστώνει τον θάνατό του.
«Το έμαθε ο Μακάριος»
Το ίδιο βράδυ, ο προσωπικός γιατρός του, Δώρος Παπαπέτρου ζήτησε τηλεφωνικά, από τον παθολογοανατόμο Χριστόδουλο Λιβέρη να μεταβεί από τη Λευκωσία στη Λεμεσό, για να ταριχεύσει τη σορό, κάποιου δήθεν Ελλαδίτη αξιωματικού που θα αποστέλλετο στο εξωτερικό.
Σύμφωνα με την κ. Έλλη, «είναι γεγονός ότι υπήρξε αυτή η σκέψη, δηλαδή να μεταφερθεί η σορός μυστικά, για αυτό και κρύψαμε τη σορό μέσα στο κρησφύγετο. Όμως γύρω στα μεσάνυκτα μας επισκέφθηκε ο αγωνιστής Αντώνης Γεωργιάδης, συγκάτοικος του Διγενή στο ίδιο κρησφύγετο κατά τον απελευθερωτικό αγώνα και μας πληροφόρησε ότι ο γιατρός Σχίζας, πανικοβλημένος από το συμβάν, αποκάλυψε σε γνωστούς του, τον θάνατο του Διγενή και ότι ο Μακάριος ήδη το έχει μάθει».
