Ανακοίνωση με αποδέκτη το Συμβούλιο των κρατών μελών και αντικείμενο τα 10 διδάγματα από τους πρώτους 18 μήνες της πανδημίας COVID-19, υιοθέτησε σήμερα το Κολλέγιο των Επιτρόπων και παρουσίασε στις Βρυξέλλες ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς. Η Κομισιόν προτείνει μάλιστα το διορισμό ενός Ευρωπαίου επικεφαλής επιδημιολόγου και μια αντίστοιχη δομή διακυβέρνησης έως το τέλος του 2021 – στα πρότυπα των ΗΠΑ.
Η έκθεση θα τροφοδοτήσει τη συζήτηση των ηγετών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου, θα παρουσιαστεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα συμβάλει στην καλύτερη πρόβλεψη των κινδύνων για τη δημόσια υγεία και θα ενισχύσει τον προγραμματισμό έκτακτης ανάγκης που θα οδηγήσει σε ταχύτερες και πιο αποτελεσματικές κοινές απαντήσεις σε όλα τα επίπεδα.
Δέκα μαθήματα επικεντρώνονται στο τι πρέπει να βελτιωθεί και τι μπορεί να γίνει καλύτερα στο μέλλον.
Συγκεκριμένα η Κομισιόν προτείνει τα εξής:
1. Η ΕΕ πρέπει να ηγηθεί των προσπαθειών για το σχεδιασμό ενός νέου ισχυρού παγκόσμιου συστήματος παρακολούθησης βάσει συγκρίσιμων δεδομένων. Ένα νέο και βελτιωμένο ευρωπαϊκό σύστημα συλλογής πληροφοριών για πανδημία θα ξεκινήσει το 2021.
2. Σαφέστερες και πιο συντονισμένες επιστημονικές συμβουλές θα διευκολύνουν τις πολιτικές αποφάσεις και τη δημόσια επικοινωνία. Η ΕΕ θα πρέπει να διορίσει έναν Ευρωπαίο επικεφαλής επιδημιολόγο και μια αντίστοιχη δομή διακυβέρνησης έως το τέλος του 2021.
3. Η Κομισιόν ζητά εντολή για να εκπονεί ετήσια έκθεση για την κατάσταση ετοιμότητας στην ΕΕ.
4. Τα εργαλεία έκτακτης ανάγκης πρέπει να είναι έτοιμα γρηγορότερα και ευκολότερα να ενεργοποιηθούν. Η ΕΕ πρέπει να δημιουργήσει ένα πλαίσιο για την ενεργοποίηση μιας πανδημικής κατάστασης έκτακτης ανάγκης της ΕΕ και μια εργαλειοθήκη για καταστάσεις κρίσης.
5. Η Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας πρέπει να εγκριθεί γρήγορα, πριν από το τέλος του έτους και να ενισχυθούν οι συντονισμοί και οι μέθοδοι εργασίας μεταξύ των θεσμικών οργάνων.
6. Απαιτούνται εταιρικές σχέσεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα και ισχυρότερες αλυσίδες εφοδιασμού για τη διασφάλιση της ροής κρίσιμου εξοπλισμού και φαρμάκων. Μια Αρχή ετοιμότητας και αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης για την υγεία (HERA) θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία στις αρχές του 2022 και θα πρέπει να δημιουργηθεί το συντομότερο δυνατόν ένα σημαντικό έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος για να καταστεί δυνατή η καινοτομία στα φαρμακευτικά προϊόντα. Η ΕΕ πρέπει να διασφαλίσει ότι θα έχει πάνα άμεση ικανότητα να παράγει 500-700 εκατομμύρια δόσεις εμβολίου ετησίως, με τις μισές από αυτές να είναι έτοιμες τους πρώτους 6 μήνες μιας πανδημίας.
7. Μια πανευρωπαϊκή προσέγγιση είναι απαραίτητη για την ταχύτερη, ευρύτερη και αποτελεσματικότερη κλινική έρευνα. Θα πρέπει να δημιουργηθεί μια πλατφόρμα ΕΕ μεγάλης κλίμακας για πολυκεντρικές κλινικές δοκιμές.
8. Η ικανότητα αντιμετώπισης πανδημίας εξαρτάται από συνεχείς και αυξημένες επενδύσεις σε συστήματα υγείας. Τα κράτη μέλη πρέπει να υποστηριχθούν για να ενισχύσουν τη συνολική ανθεκτικότητα των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης στο πλαίσιο των επενδύσεών τους για ανάκαμψη και ανθεκτικότητα.
9. Η πρόληψη, η ετοιμότητα και η αντιμετώπιση της πανδημίας αποτελεί παγκόσμια προτεραιότητα για την Ευρώπη. Η ΕΕ πρέπει να συνεχίσει να ηγείται της παγκόσμιας ανταπόκρισης, ιδίως μέσω του COVAX και να ενισχύσει την παγκόσμια αρχιτεκτονική ασφάλειας της υγείας, οδηγώντας στην ενίσχυση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Πρέπει επίσης να αναπτυχθούν εταιρικές σχέσεις για την πανδημία ετοιμότητας με βασικούς εταίρους.
10. Πρέπει να αναπτυχθεί μια πιο συντονισμένη και εξελιγμένη προσέγγιση για την αντιμετώπιση παραπληροφόρησης.
