Τα τελευταία έτη αυξάνεται με ταχύ ρυθμό το εύρος των εισαγωγών αγροτικών προϊόντων, που περιλαμβάνουν πλέον και εισαγωγές προϊόντων που παράγονται ευρέως και στην Κύπρο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα ξένα προϊόντα αξιοποίησαν τις ευκαιρίες από την ταχεία αύξηση της εγχώριας ζήτησης, με τη δημιουργία της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς και της παγκοσμιοποιήσεως και έχουν διεισδύσει με επιτυχία στην
Κυπριακή αγορά, κάτι που δεν ισχύει για τα Κυπριακά προϊόντα, τα οποία χάνουν μερίδιο τόσο στην εγχώρια όσο και στις ξένες αγορές παρά την αναμφισβήτητη φυσική ποιότητά τους και την γενικότερη προτίμησή τους από τους καταναλωτές. Η αρνητική εξέλιξη της παραγωγής πολλών αγροτικών προϊόντων συνεπάγεται την πολύ υψηλή μέση ετήσια αύξηση των εισαγωγών.
Είναι σαφές πλέον όπως οι στόχοι της πολιτικής ηγεσίας πρέπει να είναι ο εξορθολογισμός του αγροτικού τομέα, η καταπολέμηση της φτώχειας, η ενίσχυση της απασχόλησης, η ισότητα ευκαιριών και η ανταπόκριση στις απαιτήσεις για ποιοτικά και ασφαλή για την υγεία προϊόντα, προστασία του περιβάλλοντος και αξιοποίηση της οικονομίας της υπαίθρου. Παρά τις σημαντικές αλλαγές που γίνονται στον αγροτικό χώρο, η γεωργία παραμένει σήμερα μια βασική συνιστώσα του αγροτικού τομέα της Κύπρου.
Η Κύπρος με τον υπέροχο και μοναδικό συνδυασμό κλιματολογικών συνθηκών και ομορφιάς της υπαίθρου που συνδυάζεται με το λαογραφικό, ιστορικό και μυθολογικό στοιχείο, έχει ένα μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα στην προσέλκυση επισκεπτών και στην κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης για εναλλακτικές μορφές τουρισμού, όπως ο αγροτουρισμός, και ο περιβαλλοντικός τουρισμός. Δίνεται λοιπόν η δυνατότητα στον τουρισμό μέσα από την προβολή ενός ειδυλλιακού αγροτικού τρόπου ζωής με παραδοσιακά προϊόντα αλλά και με σύγχρονες υπηρεσίες και εγκαταστάσεις, να συντελέσει στην ανάπτυξη της υπαίθρου, ώστε να αντιστρέψει την εγκατάλειψη της υπαίθρου που εντάθηκε τις προηγούμενες δεκαετίες, αλλά να πετύχει και την ουσιαστική και ριζική ανάπτυξή της.
Είναι κοινώς αποδεκτό ότι το πρόβλημα στην Κύπρο δεν είναι η έλλειψη πρώτης ύλης αλλά η έλλειψη οργάνωσης της μεταποιητικής αλυσίδας. Η αλυσίδα μεταποίησης και εμπορίας των αγροδιατροφικών προϊόντων είναι αυτή που δημιουργεί την προστιθέμενη αξία στην πρωτογενή παραγωγή και κατά συνέπεια την πολλαπλασιάζει μέσω καινοτόμων προϊόντων, προϊόντων υψηλής διατροφικής αλλά και πολιτισμικής αξίας. Επιπλέον, η οργάνωση της μεταποιητικής αλυσίδας μπορεί με θετικές συνέργειες με άλλες βιομηχανίες όπως η τουριστική, η φαρμακευτική, ακόμα και η ιατρική, να βοηθήσει στην ανάκαμψη της υπαίθρου με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε πολλές περιοχές της υπαίθρου. Στα πλαίσια της πολύ λειτουργικής φύσεως του αγροτικού τομέα, εντάσσονται και οι εναλλακτικές καλλιέργειες για την παραγωγή ενέργειας, βιοκαυσίμων και άλλων βιομηχανικών προϊόντων.
Το ουσιαστικό μειονέκτημα της μέχρι τώρα κατάστασης του αγροτικού τομέα ήταν κυρίως η έλλειψη οργάνωσης και σύνδεσης των διαφόρων τομέων παραγωγής.
Οι παραγωγοί, για παράδειγμα, οργανωμένοι σε ομάδες έχουν μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη και άρα μπορούν να καλύπτουν και να διεκδικούν καλύτερα τα δικαιώματα και τις δυνατότητές τους. Γι’ αυτό και οι παραγωγοί και οι άλλοι φορείς της αγοράς όπως για παράδειγμα συνεταιρισμοί, επιχειρήσεις και σωματεία, μπορούν να οργανώσουν την παραγωγή και όλα τα στάδια της μεταποίησης, την επεξεργασία, την τυποποίηση, την ανάπτυξη της παραγωγής καινοτόμων προϊόντων, τη διαφήμιση και προώθηση σε διεθνής αγορές, έτσι ώστε να δημιουργηθούν πολλές νέες θέσεις εργασίας στον μεταποιητικό κλάδο και η προστιθέμενη αξία να αυξηθεί για την Κυπριακή οικονομία.
Οι αγρότες μας έχουν το πλεονέκτημα της παραγωγής υψηλής ποιότητας προϊόντων που προτιμούνται από τους καταναλωτές, καθώς και ένα φυσικό περιβάλλον που παρέχει μεγάλες δυνατότητες για παραγωγή ποικιλίας γεωργικών προϊόντων ποιότητας. Για να αξιοποιηθούν όμως στο έπακρο όλες οι δυνατότητες που μας προσφέρει η γη, χρειάζεται καλύτερη οργάνωση σε επιχειρηματική βάση για καλύτερη ανταπόκριση στις μεταβαλλόμενες συνθήκες των διεθνών αγορών. Για να επιτευχθεί καλύτερη οργάνωση αναγκαία είναι η εκπαίδευση και η ενημέρωση των αγροτών, αλλά και η είσοδος νέων αγροτών στον αγροτικό τομέα.
Υπάρχουν, διάφορα ευρωπαϊκά αλλά και παγκόσμια προγράμματα στήριξης δράσεων για αύξηση της αγροτικής παραγωγής από τα οποία μπορεί η Κύπρος να επωφεληθεί.Μπορεί ακόμα να επωφεληθεί της ανάγκης πλούσιων αραβικών κρατών να επενδύσουν σε άλλες χώρες ώστε να εξασφαλίσουν αποθέματα υγιούς τροφής για τους λαούς τους. Αυτό απαιτεί συνεργασία του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα έτσι ώστε να αποτελέσει έναν τέτοιο επενδυτικό προορισμό και να ανταγωνιστεί συστηματικά και αποτελεσματικά άλλες χώρες πού ήδη προσπαθούν να προσελκύσουν τέτοιες επενδυτικές πρωτοβουλίες.
Πολλές φορές αναφέρονται και απαριθμούνται οι ουσιαστικής σημασίας αλλαγές που χρειάζονται στην παραγωγή. Πολιτική κινήτρων μέσω άρσης εμποδίων, απλοποίησης διαδικασιών, με μειώσεις φορολογικών συντελεστών και εύρυθμης λειτουργίας των θεσμών, με στόχο την υγιή ανάπτυξη της συλλογικής επιχειρηματικότητας και καινοτομίας και ιδιαίτερα την οργάνωση του κλάδου μεταποίησης και εμπορίας αγροδιατροφικών προϊόντων, είναι μερικές από τις αλλαγές αυτές που θα δημιουργήσουν τις συνθήκες για την ανάκαμψη της υπαίθρου και του αγροτικού τομέα και την συμβολή τους στην οικονομία της χώρας .
