«Η αντίδραση των Κυπρίων στο ιστορικό «ΟΧΙ» και στις πρώτες νίκες τού ελληνικού στρατού εναντίον των Ιταλών στα ελληνοαλβανικά σύνορα και στην Ήπειρο, πήρε τη μορφή εθνικού συναγερμού σ’ όλο το νησί. Τι κι αν οι αποικιοκράτες (Άγγλοι) απαγόρευαν την ανάρτηση τής ελληνικής σημαίας! Η γαλανόλευκη κυμάτιζε απ’ άκρου σ’ άκρο σ’ όλο το νησί! Εκατοντάδες Κύπριοι άφησαν την τελευταία τους πνοή αγωνιζόμενοι για την Ελευθερία και την αξιοπρέπεια τού ανθρώπου, επιβεβαιώνοντας παράλληλα τούς άρρηκτους και αδελφικούς δεσμούς με τον μητροπολιτικό ελληνισμό».
Με αυτά τα λόγια, ο έντιμος Υπουργός Εσωτερικών κ. Νίκος Νουρής, υπενθύμισε μέσα από τον πανηγυρικό τής ημέρας που εκφώνησε, την προσφορά των Κυπρίων στον αγώνα τής Ελλάδος έναντι των Ιταλών, πριν από 81 ήδη έτη.
Μέσα σ’ αυτό το εορταστικό κλίμα, ο κυπριακός ελληνισμός τιμά πανηγυρικά και φέτος την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940. Επίκεντρο των εορτασμών η Λευκωσία, όπου στον καθεδρικό ναό τού Αποστόλου Βαρνάβα, τελέστηκε πανηγυρική δοξολογία, χοροστατούντος τού Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομου.
Στη δοξολογία, μεταξύ άλλων παρέστησαν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης, η Πρόεδρος τής Βουλής κ. Αννίτα Δημητρίου, ο Πρέσβης της Ελλάδας στην Κύπρο κ. Ιωάννης Παπαμελετίου, Υπουργοί, Πρόεδροι και εκπρόσωποι των κοινοβουλευτικών κομμάτων, οι Αρχηγοί των Σωμάτων Ασφαλείας, μέλη της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας και αντιπρόσωποι σχολείων της Αρχιεπισκοπικής περιφέρειας, φέροντες τα λάβαρα και τις σημαίες των σχολείων τους. Την Ελληνική Κυβέρνηση εκπροσώπησε ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών, κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης.
Τιμητικό απόσπασμα της Εθνικής Φρουράς και η φιλαρμονική της Δύναμης απέδωσαν τιμές στο χώρο μπροστά από τον Καθεδρικό Ναό.
Στον πανηγυρικό τής ημέρας, ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Νίκος Νουρής, επισήμανε ότι «υπάρχουν ξεχωριστές στιγμές στην ιστορία των Εθνών που σηματοδοτούν την πορεία τους στο διάβα τού χρόνου. Στιγμές αποφασιστικές, που καθορίζουν τη θέση και την κατάταξή τους στον παγκόσμιο πολιτικό και ιστορικό χάρτη. Η 28η Οκτωβρίου τού 1940 είναι μία τέτοια ημερομηνία ορόσημο, όχι μόνο για τον Ελληνισμό αλλά για ολόκληρο τον κόσμο. Μέσα στο διάβα του, ο απέραντος και αδυσώπητος χρόνος παρασέρνει μαζί του ιστορικά γεγονότα και στιγμές ηρωισμού αλήστου μνήμης. Όμως αυτός ο χρόνος, όσο κι αν υπηρετεί τη λήθη, δεν στέκεται άξιος να υπηρετήσει τη φθορά, και να εξαλείψει το στίγμα και το αποτύπωμα τού πατριωτισμού και της αυτοθυσίας των Ελλήνων.
Είτε το γνωρίζουμε είτε όχι, πατάμε σε αχνάρια και ζωγραφίζεται η ψυχή μας από τον Έλληνα τού 1821, του 1912 και της 28ης Οκτωβρίου τού 1940. Η μάχη τής Ελλάδος, όπως αποκαλείται ο ελληνοϊταλικός πόλεμος στην ιστοριογραφία, υπήρξε ένα μικρό συγκριτικά γεγονός μέσα στη δίνη τού Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, με καθοριστική ωστόσο επίδραση στην τελική του έκβαση.
Ήταν όμως η στιγμή που το θαύμα συνάντησε την ατέρμονη ελληνική ιστορία, που η αυγή φώτισε το προαιώνιο χρέος και ύψωσε την προγονική δόξα στην αρχαία κοιτίδα της, που η φιλοπατρία έλαμψε στην Ελλάδα με την καθαρότερη μορφή της. Η ασυμβίβαστη ελληνική στάση απέναντι στους Ιταλούς απετέλεσε την πρώτη πράξη αυθόρμητης και γενναίας αντίστασης, απέναντι στην αυθαίρετη και απροκάλυπτη βία και τη φασιστική υστεροβουλία.
Ο Ιωάννης Μεταξάς πυροδότησε την θρυαλλίδα τής αντίστασης. Και οι παιάνες κάλεσαν τους Έλληνες στον αγώνα κατά των βαρβάρων. Οι Αρχές τού λαού ξεσηκώνουν τους Έλληνες, τους εμπνέουν να ορειβατήσουν μέχρι τις κορυφές. Να πολεμήσουν τον εισβολέα, που με απειλές κανονιοβολούσε το δίκαιο στην ιστορική του αφετηρία. Το στεντόρειο «ΟΧΙ» γίνεται η εθνική κατακραυγή στις απαιτήσεις τής φασιστικής Ιταλίας και αντιλαλεί στα όρη. Γίνεται ο αγέρας που βρυχάται και τινάζει τον αδιατάραχο, γαλήνιο ύπνο των βουνοκορφών.
Κανέναν δεν άφησαν ασυγκίνητο τα κατορθώματα των Ελλήνων στην Πίνδο, την Κορυτσά, στους Αγίους Σαράντα, στο Αργυρόκαστρο, την Χιμάρα, την Κλεισούρα. Το έπος που έγραψαν με το αίμα τους οι Έλληνες, συγκίνησε την ανθρωπότητα με τον Ουίνστον Τσόρτσιλ να δηλώνει πως «άλλοτε λέγαμε πως οι Έλληνες μάχονται σαν ήρωες, τώρα λέμε ότι οι ήρωες θα μάχονται σαν Έλληνες!»
Στον αγώνα αυτό δεν μπορούσε να απουσιάζει ο Ελληνισμός τής Κύπρου. Αψευδής μάρτυρας ο αείμνηστος Πρόεδρος Γλαύκος Κληρίδης, ο οποίος ανάμεσα σε τόσους άλλους υπήρξε εθελοντής και αιχμάλωτος πολέμου».
Στον πανηγυρικό του ο κ. Νουρής επισήμανε, επίσης, ότι πρέπει συλλογικά να αγωνιστούμε για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση, μακρυά από εγγυήσεις και ξένες επεμβάσεις που μάς θυμίζουν αναχρονιστικές καταστάσεις. Εντούτοις, «γαλουχημένοι με το πνεύμα, τη δύναμη και την ανδρεία τού 1940, με γνήσια εθνική περισυλλογή, παραμένουμε στις επάλξεις τού καθήκοντος και λέμε «ΟΧΙ» σε αυτούς που καπηλεύονται σήμερα την ιστορία μας αλλά και «ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ» σ’ εκείνους που εποφθαλμιούν την ενότητα τής πατρίδας μας. Διότι κατανοούμε αυτό που είμασταν, είμαστε και θα συνεχίσουμε να είμαστε στον αιώνα των αιώνων. ΕΛΛΗΝΕΣ! Ψηλά λοιπόν τις καρδιές οι Παν-έλληνες, ψηλά τις σημαίες!
Τής δοξολογίας ακολούθησε μαθητική παρέλαση στη λεωφόρο Βύρωνος, όπου εδράζεται η Πρεσβεία τής Ελλάδος στο νησί μας, στην παρουσία τού Προέδρου τής Δημοκρατίας, τού Μακαριωτάτου, τού Εκπροσώπου τής Ελληνικής Κυβέρνησης, τού Πρέσβη τής Ελλάδος, και άλλων Αρχών τού Τόπου.
