Μιλώντας για το ενδεχόμενο της χορήγησης τρίτης δόσης εμβολίου κατά της Covid-19, η Δρ. Πανά είπε ότι αυτό που προσπαθεί να πετύχει η επιστημονική κοινότητα μαζί με τη φαρμακοβιομηχανία είναι την επόμενη χρόνια να μην κάνει τα λάθη του παρελθόντος και από τη στιγμή που έχει στη διάθεση της τον εμβολιασμό, να μεταφέρει έγκαιρα πλέον -πριν τη εμφάνιση της διασποράς του ιού, μετά την ύφεση που θα επιτευχθεί το καλοκαίρι- τον εμβολιασμό των ατόμων ή ευρέως του πληθυσμού, ώστε να μετατρέψει την πανδημία σε ενδημική κατάσταση.
Κληθείσα να σχολιάσει τις δηλώσεις από πλευράς της εταιρείας Pfizer για επαναληπτική δόση εμβολίου στους 9 μήνες, η κ. Πανά είπε πως «η αλήθεια είναι ότι δεν ξέρουν ακόμα οι επιστήμονες ποιος είναι ο τίτλος των αντισωμάτων, αυτά που λέμε εμείς εξουδετερωτικά αντισώματα που είναι προστατευτικά, ούτε το κατά πόσο η έλλειψη αντισωμάτων σημαίνει και έλλειψη ανοσίας», σημειώνοντας ότι «ο οργανισμός έχει και άλλους πυλώνες προστασίας, που ενεργοποιούνται με τον εμβολιασμό και αφορούν κυρίως άλλα κύτταρα, τα Τ κύτταρα και τα μνημονικά, τα οποία και αυτά ενεργοποιούνται και παρέχουν ανοσία, αλλά δεν μετριούνται στην καθημερινότητα στο καθημερινό κλασικό εργαστήριο».
«Άρα, ναι μεν, ο τίτλος των αντισωμάτων είναι βοηθητικός, αλλά δεν είναι το άλφα και το ωμέγα, ώστε να πιστοποιήσεις ότι κάποιος έχει ή δεν έχει ακόμα ανοσία έναντι του κορωνοϊού ή των κορωνοϊών, λαμβάνοντας υπόψη και τα μεταλλαγμένα», είπε.
Ενδεχομένως να εμβολιαζόμαστε ανά έτος ή ανά τακτά χρονικά διαστήματα
Εξέφρασε την εκτίμηση πως «πρέπει να γίνει μια τουλάχιστον επαναληπτική δόση στο σωστό και εύλογο χρονικό διάστημα, έτσι ώστε να ενισχύσουμε και να κάνουμε μακροβιότερη για την επόμενη χρονιά την ανοσία μας, κάτι που ούτως ή άλλως το κάνουμε και με το ιό της Γρίπης», για να σημειώσει ότι μέχρι να επιτευχθεί η παγκόσμια ύφεση του ιού ενδεχομένως να εμβολιαζόμαστε ανά έτος ή ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
«Η επαναληπτική δόση είναι κάτι το οποίο συζητιέται έντονα αυτή την περίοδο στους επιστημονικούς κύκλους και είναι και ένα από τα βασικά ερωτήματα, που έχει θέσει και θέλει να απαντήσει γρήγορα και η ευρωπαϊκή ομάδα επιστημόνων του νέου προγράμματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του VACCELERATE, στο οποίο συμμετέχει και η Κύπρος, δηλαδή πότε και σε ποιους πρέπει να κάνουμε την επαναληπτική δόση, ώστε να πετύχουμε τη επόμενη χρονιά ύφεση και όχι αναζωπύρωση και εξάρσεις», είπε η κ. Πανά.
Όπως πρόσθεσε «θα διενεργηθούν άμεσα μελέτες που θα είναι υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και η Κύπρος συμμετέχει, ενώ συμπλήρωσε πως υπάρχουν και κάποιες επιστημονικές συζητήσεις για ετερόλογα σχήματα, δηλαδή κατά πόσον θα βοηθούσε πολύεπίπεδα κυρίως στο κομμάτι της ανοσίας, αλλά και στο πρακτικό κομμάτι η εναλλαγή σχημάτων».
Εξηγώντας, περαιτέρω, η κ. Πανά είπε ότι τα ετερόλογα σχήματα αφορούν στην εναλλαγή σχημάτων, δηλαδή αν κάποιος έχει ολοκληρώσει ένα εμβολιασμό με δέκτορα εμβόλιο της Astrazeneca ή της Johnson & Johnson να επακολουθήσει εμβολιασμός του με κάποιο εμβόλιο mRNA εμβόλιο ή και το ανάποδο.
«Βασίζεται στο κομμάτι να μπορείς να αλλάξεις την τεχνολογία των εμβολίων εάν θες να επανεμβολιαστείς. Ήδη γι’ αυτό τρέχουν στο εξωτερικό μελέτες σε σχέση με αυτό και η πληροφορία που θα πάρουμε σχετικά νωρίς θα μας βοηθήσει να στο να καταλάβουμε τι γίνεται αν αλλάξουμε πλατφόρμα εμβολίου για να δούμε ποια είναι η πιο ισχυρή και η μακροβιότερη ανοσία», είπε.
Το καλοκαίρι οι απαντήσεις για τη χρήση διαφορετικών εμβολίων
Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα, η κ. Πανά είπε ότι τις πρώτες απαντήσεις για το ετερόλογο σχήμα θα τις έχουμε μέσα στο καλοκαίρι, ώστε να προετοιμαστούμε ως Κύπρος για την επόμενη χρόνια, σημειώνοντας πως «ο αγώνας είναι πολύ γρήγορος».
Υπενθύμισε ότι μετά το καλοκαίρι πέρσι άρχισε σιγά σιγά η αναζωπύρωση, για να συμπληρώσει ότι «θέλουμε να έχουμε γνώση για να μπορέσουμε να διαφυλάξουμε τη χώρα τον επόμενο χρόνο».
Εξάλλου, σημείωσε πως εντός καλοκαιριού θα έχουμε περισσότερες πληροφορίες για τον εμβολιασμό των παιδιών, το οποίο όπως ανέφερε «είναι ένα άλλο πολύ σημαντικό κομμάτι».
Είπε ότι κατά την πρώτη φάση του εμβολιασμού στη Ευρώπη στόχος ήταν η μείωση της βαριάς νόσησης και των θανάτων, για να προσθέσει πως «εάν τώρα θέλουμε να πετύχουμε ανοσία αγέλης, ενδεχομένως, η εμβολιαστική μας στρατηγική να πρέπει να επεκταθεί, έτσι όπως κάνουμε και στα υπόλοιπα λοιμώδη νοσήματα, που προκαλούν επιδημίες».
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τις Σεϋχέλλες, όπου αν και έχει εμβολιαστεί πλήρως πάνω από το 60% του πληθυσμού, επανέρχονται οι περιορισμοί καθώς σημειώθηκε αύξηση των κρουσμάτων, η κ. Πανά ανέφερε πως η ανοσία αγέλης είναι το τείχος που φτιάχνεται, ώστε να μην μπορεί να ανακυκλωθεί ο ιός, επισημαίνοντας από την άλλη ότι ο ιός είναι ένα φυσικό φαινόμενο.
Ενδεχομένως πιο παθογόνος ο ιός στο μέλλον
«Όπως είδαμε και πρόσφατα με την Ινδία ο ιός προσπαθεί να επιβιώσει και προσπαθεί να προκαλέσει κάποιες μεταλλάξεις, οι οποίες ενδεχομένως να επηρεάσουν στο μέλλον διάφορα θέματα. Όχι θα είναι μόνο πιο μεταδοτικό, όπως ήταν το αγγλικό, αλλά ίσως και πιο παθογόνο», ανέφερε συγκεκριμένα.
Υπογράμμισε ότι «όσο κρατάς δυναμικά σε υψηλά επίπεδα την ανοσία, τόσο κατοχυρώνεις την κοινότητα από το να μην μπορούν αυτά τα στελέχη να βρουν επίνοσα άτομα», σημειώνοντας πως «θέλει ένα συντονισμό παγκόσμια, θέλει να κρατήσουν όλες οι χώρες υψηλά τείχη ανοσίας, για να μπορέσουμε να πετύχουμε την παγκόσμια ύφεση».
Τόνισε πως «αν δεν το πετύχουμε αυτό το επόμενο διάστημα, όσο ο ιός αλλάζει, αυτό θα του επιτρέπει να δίνει αναζωπυρώσεις και ανάλογα με το ποσοστό του εμβολιασμού και τα μέτρα θα βλέπεις αναζωπυρώσεις ή όχι».
«Μόνο όταν συντονισμένα πετύχουμε τείχος ανοσίας θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για παγκόσμια ύφεση του ιού», είπε.
Ινδική Μετάλλαξη σε 44 χώρες, σύμφωνα με τον ΠΟΥ
Σε σχέση με την Ινδική μετάλλαξη που εντοπίστηκε σε 44 χώρες, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η κ. Πανά ανέφερε ότι «μεταλλάξεις γίνονταν, γίνονται και θα γίνονται και δεν είναι κάτι που μπορείς να αποτρέψεις».
«Αυτό που μπορείς να μετατρέψεις είναι ίσως την επέκταση, πόσο γρήγορα δηλαδή ο ιός αυτός φεύγει από την μια περιοχή στην άλλη, με διάφορα μέτρα που λαμβάνεις. Από τη στιγμή που δεν μπορεί αυτό το φυσικό φαινόμενο να το ελέγξεις στην ολότητα του προσπαθείς να δεις τον αντίποδα και η λύση στο πρόβλημα των μεταλλαγμένων συνεχίζει να είναι ο εμβολιασμός, γιατί ακόμα και τα εμβόλια που διαθέτουμε τώρα έχουν αποτελεσματικότητα και για τις μεταλλάξεις», ανέφερε.
Safe pass: Στόχος δεν είναι η ταλαιπωρία των πολιτών και καταπάτηση των δικαιωμάτων τους
Για τα πρακτικά ζητήματα και προβλήματα, που προκύπτουν από το μέτρο του safe pass, που μπήκε πρόσφατα στη ζωή μας, η κ. Πανά διεμήνυσε ότι «κανένας δεν έχει στόχο να ταλαιπωρεί τους πολίτες ή να καταπατά δικαιώματα των πολιτών», ωστόσο, σημείωσε ότι «το πρώτο δικαίωμα είναι η υγεία και αυτή την περίοδο θέλουμε να βρούμε τους ορθούς τρόπους και να προβάλουμε τη χώρα μας προς τα έξω ως μια ασφαλή χώρα».
Είπε πως «ήταν σαφέστατο ότι το safe pass ήταν μια μεταβατική λύση σε μια περίοδο κρίσης, που προσπαθούμε να πετύχουμε ένα πλαίσιο ασφάλειας», εξηγώντας πως «το πλαίσιο ασφάλειας δεν βγαίνει τυχαία, αλλά με βάση την τεκμηρίωση και τα δεδομένα, που έχουμε αποκομίσει μέχρι στιγμής από την πανδημία».
«Θα πρέπει να αναλογιστούμε», πρόσθεσε, «κατά πόσο η μέτρηση σε μια εβδομάδα μας κατοχυρώνει, όταν έχουμε προβεί σε χαλαρώσεις. Άρα όταν έχουμε επαφές και κινητικότητα και είμαστε ακόμα σε ένα σχετικό κίνδυνο να μολυνθούμε στο μεσοδιάστημα, ενδεχομένως αυτό να δημιουργούσε την αίσθηση της ψευδούς ασφάλειας μέσα σε ένα χώρο, που θα βοηθούσε ενδεχομένως στη διασπορά του ιού», είπε.
Η κ. Πανά ξεκαθάρισε, τέλος, ότι όλες «οι ημερομηνίες που αναγράφονται στο safe pass δεν είναι τυχαίες, αλλά ορμώμενες από την τεκμηρίωση και τη γνώση, που έχουμε αποκομίσει παγκόσμια σε σχέση με την πανδημία».
