Αντιπαραβάλλοντας την εβδομάδα των Παθών του Χριστού με το Γολγοθά της Κύπρου, ο Κύπριος μουσικοσυνθέτης, Μάριος Ιωάννου Ηλία, μετά από ανάθεση της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου, συνέθεσε το ορατόριο «Οι καμπάνες θα ηχήσουν και πάλι» για την 50η επέτειο από το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή του 1974.
Η παγκόσμια πρεμιέρα του έργου θα δοθεί την Δευτέρα 22 Ιουλίου στο Κηποθέατρο Λεμεσού, «Μάριος Τόκας» στις 9 το βράδυ, ως η επίσημη τελετή έναρξης του παγκόσμιου συνεδρίου της (American Hellenic Educational Progressive Association) που για πρώτη φορά διεξάγεται στην Κύπρο, λόγω της θλιβερής 50ης επετείου του μαύρου Ιούλη του 1974.
Όπως ο συνθέτης δήλωσε στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ), το οποίο είναι εκ των χορηγών επικοινωνίας της συναυλίας, το έργο του «Οι καμπάνες θα ηχήσουν και πάλι» είναι «ένα ορατόριο για σοπράνο και τενόρο, ψάλτη και αφηγητή, μικτή χορωδία, βυζαντινή χορωδία, συμφωνική ορχήστρα, παραδοσιακά όργανα, εκκλησιαστικά σκεύη, ηλεκτρονικούς ήχους και άγημα τυφεκιοφόρων».
Πρόσθεσε ότι πρόκειται «για ένα έργο μνήμης και τιμής για τη Μεγαλόνησο σε επτά μέρη, με ευγενή μηνύματα για δικαίωση, ειρήνη και ελευθερία, έχοντας ως επίκεντρο τις ανθρώπινες αξίες. Σε αυτό συμμετέχουν επί σκηνής 200 συντελεστές».
Όπως είπε ο κ. Ηλία, πρόκειται για μια παραγωγή της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου με τη στήριξη του Υφυπουργείου Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών και το Ίδρυμα Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου.
Αναφερόμενος στο περιεχόμενο του έργου του, ο συνθέτης υπογράμμισε ότι «ο Γολγοθάς της Κύπρου αντιπαραβάλλεται με την Εβδομάδα των Παθών του Χριστού: Μεγάλη Τετάρτη και Πέμπτη (Προδοσία και Σταύρωση), Μεγάλη Παρασκευή (Ταφή και Θρήνος) και Μεγάλο Σάββατο (Ανάσταση και Λύτρωση)».
Τα επτά μέρη του ορατορίου, τιτλοφορούνται, «Ύμνος και Θρήνος για την Κύπρο», «Μιαιφονία (Κραυγή κι’ οιμωγή η πατρίδα μου) – H Προδοσία», «Στέφανον εξ ακανθών – Η Σταύρωση», «Πλένοντας με κρασί και δάκρυα τα οστά – Η Ταφή», «Μικρή Πολιτεία (Ποιος θα σαλπίσει τη σάλπιγγα του χρέους;)», «Μήνυμα (Να πολεμάς, πάντα για φως, για το καλό του Ανθρώπου)» και «Οι καμπάνες θα ηχήσουν και πάλι – Η Ανάσταση».
Όπως εξήγησε ο κ. Ηλία «το πρώτο μέρος του ορατορίου, «Ύμνος και θρήνος για την Κύπρο», λειτουργεί ως ουβερτούρα και υπό τον ήχο της πένθιμης καμπάνας η χορωδία εισάγει τη θρηνωδία ενώ η Κυπρογένηα παρουσιάζεται ταπεινωμένη, σκυμμένη, να ζητά άδεια για να επισκεφθεί το ναό της, εξαιτίας της ημικατοχής και διαίρεσης του νησιού».
Ο τίτλος του δεύτερου μέρους, «Μιαιφονία», αναφέρει, πηγάζει από τη λέξη μιαιφόνος, η οποία σημαίνει αιμοχαρής ή στιγματισμένος από αίμα φόνου, αναφερόμενος σε κάποιον που είναι ένοχος αιμοτοχυσίας. Όπως αναφέρει ο συνθέτης, «το ορχηστρικό μέρος με το οποίο κλείνει το δεύτερο μέρος, υπονοεί τη στιγμή της προδοσίας που πλησιάζει: «ἰδοὺ ἤγγικεν ἡ ὥρα καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοται εἰς χεῖρας ἁμαρτωλῶν» από το Κατά Ματθαίο Ευαγγέλιο της Μεγάλης Πέμπτης.
Ο τίτλος του τρίτου μέρους, «Στέφανον εξ ακανθών», παραπέμπει στη Σταύρωση και στο τροπάριο της Μεγάλης Πέμπτης «Σήμερον κρεμάται ἐπὶ ξύλου». Η εικόνα του αιματοκυλίσματος στο πρόσωπο του Χριστού, φορώντας το ακάνθινο στεφάνι, αντιστοιχεί στην εικόνα της ματωμένης Κύπρου στο ύψος της Πράσινης Γραμμής.
Στη συνέχεια ακολουθούν εκρηκτικά μοτίβα και δυναμικές, αντίστοιχα της εισβολής, του πολέμου και της καταστροφής ενώ παράλληλα, μια σειρά από υπερφυσικά γεγονότα συνοδεύουν την Σταύρωση του Χριστού, όπως περιγράφονται στα τέσσερα Ευαγγέλια.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το τέταρτο μέρος τιτλοφορείται «Πλένοντας με κρασί και δάκρυα τα οστά – Η Ταφή», με τον υπότιτλο από του στίχους της Μαρίας Πολυδούρη «Δε θα το πουν, ο πόνος μου πως άνθισε παρά τα λυπημένα μου τραγούδια». Έχει χαρακτήρα πένθιμης πομπής και συνδέεται μ’ ένα συγκλονιστικό περιστατικό που έλαβε χώρα το 2001 στο Κέντρο Γενετικής με πρωταγωνίστρια μια μάνα αγνοουμένου.
Στο πέμπτο μέρος, αναφέρει, «Μικρή Πολιτεία», αντηχεί η ιώβειος υπομονή. Ο Ιώβ θεωρείται ως «προεικόνιση» του «πάσχοντος Χριστού» και για τον λόγο αυτό το βιβλίο του διαβάζεται στους ναούς τη Μεγάλη Εβδομάδα, π.χ. το τελευταίο τμήμα του επιλόγου στον «Εσπερινό της Αποκαθήλωσης» το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής.
Το «Μήνυμα» του έκτου μέρους, προσθέτει, προτρέπει σε αγώνα και αντίσταση για το κοινό καλό της ανθρωπότητας, ακόμα και όταν ο άνθρωπος βρίσκεται μονάχος. Καλεί, επίσης, στη διατήρηση της φλεγόμενης ψυχής για να φέρνει φως και τονίζει τη σημασία της αντοχής στον πόνο, της εύρεσης χαράς και του ονείρου για το καλό του ανθρώπου, ενάντια σε κάθε δυσκολία και απάνθρωπη δύναμη.
Το δοξαστικό έβδομο μέρος, «Οι καμπάνες θα ηχήσουν και πάλι», οραματίζεται μια ελεύθερη πατρίδα και αντηχεί ως πνευματικό εμβατήριο: «Ομπρός, βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω από την Κύπρο· ομπρός, βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω από τον κόσμο!». Το ορατόριο κλείνει μονοφωνικά, ένα στοιχείο της αρχαίας ελληνικής μουσικής, με την υπόσχεση για το κράτημα στη γη με ενότητα και αλληλεγγύη, καθώς και με τον όρκο να γιορτάσει η δικαιοσύνη, έννοια την οποία ενσαρκώνει ο ίδιος ο Χριστός.
Το ορατόριο του Κύπριο συνθέτη περιλαμβάνει 104.274 νότες. Σε αυτό χρησιμοποίησε στίχους από τους Γιάννη Ρίτσο, Μιχάλη Πασιαρδή, Άνθο Λυκαύγη, Μαρία Πολυδούρη, Νίκο Κρανιδιώτη, Διονύσιο Σολωμό, Γιάννη Κουτσοχέρα, Νίκο Καζαντζάκη, Άγγελο, Σικελιανό, Ιωάννη Δαμασκηνό, Γιώργο Σεφέρη, Κωστή Παλαμά, επιλέγοντας για τελευταία φράση του ορατορίου τον στίχο του Γιάννη Ρίτσου, «δώστε τον όρκο, αδέλφια μου, καταμεσής στην πλάση, τ’ άδικο πια να δικαστεί, το δίκιο να γιορτάσει».
Τη Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου με τη συμμετοχή μελών της Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων Κύπρου, διευθύνει ο μαέστρος Πέτρος Στυλιανού. Συμμετέχουν η σοπράνο Μυρσίνη Μαργαρίτη, ο λαϊκός τραγουδιστής Γιάννης Διονυσίου, οι Βαρνάβας Κυριαζής και Ανδρέας Κουκίδης στην αφήγηση, η νεανική σοπράνο Αγγελική Κυριάκου, ο βαρύτονος ψάλτης Κώστας Τσουράκης από τον Αρχιεπισκοπικό Καθεδρικό Ναό της Νέας Υόρκης και ο π. Δημήτριος Δημοσθένους από την Αρχιεπισκοπή Κύπρου.
Λαμβάνουν επίσης μέρος η Χορωδία «Άρης» Λεμεσού υπό τη διεύθυνση του Σόλωνα Κλαδά και Βυζαντινή Χορωδία η οποία αποτελείται από ψάλτες του Χορoύ Ιεροψαλτών της Αρχιεπισκοπής Κύπρου «Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός», του Βυζαντινού Χορού της Ιεράς Μονής Κύκκου και της Βυζαντινής Χορωδίας της Μητροπόλεως Τριμυθούντος «Άγιος Σπυρίδων». Τμήμα Αγήματος της Εθνικής Φρουράς με τη ρίψη αβολίδοτων πυρών εμπλέκεται επίσης στο ορατόριο.
Πριν την εκτέλεση του ορατορίου θα απευθύνουν χαιρετισμό, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Γεώργιος και ο Ύπατος Πρόεδρος της AHEPA, Σάββας Τσίβικος.
Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.
